Ông bà ta từ ngàn xưa đã biết tác dụng của trà trong lao động hàng ngày. Uống trà buổi sớm tỉnh táo ngay từ lúc mặt trời chưa mọc, sẵng sàng cho một ngày mới. Cái tỉnh táo thời xưa ấy được thay bằng ly café nhanh thời công nghiệp, thức dậy trễ vội vàng bắt đầu ngày mới bằng những thức ăn uống cũng vội vàng: fast food và instant café. Trà cũng vào lúi lọc, cũng nhanh gần bằng café nhưng chỉ có màu mùi và một chút vị, thiếu cái chất “tỉnh thức” nguyên thủy.
Trà và café đều có chứa caffeine nhưng tác dụng có phần khác nhau. Trà cho cảm giác nhạy bén trong thư giãn, uống trà xong thì đầu óc trống rỗng, thân nhiệt hạ và tim đập cũng chậm. Café làm cảnh giác dồn dập, tay chân cứ muốn hoạt động, tim tăng nhịp và thân nhiệt nóng lên. Đầu óc của người vừa uống cốc café là một cái đầu sẳng sàng lao vào công việc có cường độ cao, đòi hỏi nhanh nhẹn ứng biến, như các ứng dụng đã nạp đầy carche trong bộ nhớ để tăng tốc tối đa; trong khi người uống trà xong thì cái đầu chả còn tí gì trong ấy, như 1 cái computer vừa giải phóng xong bộ nhớ RAM.
Café và trà đều có chất làm giảm các gốc oxy tự do, có tính antioxidant. Tuy vậy trà có tác dụng loại thải hormone các loại trong khi café làm tăng nồng độ testosterone lên, nghĩa là uống trà khiến ta có xu thế suy nghĩ và giải quyết mềm mỏng còn café làm tăng sự quyết đoán, chốt hạ gọn gàng. Trà và café đều làm giảm hấp thụ chất sắt. Nếu tiêu thụ với số lượng nhiều thì phải bổ sung lại các loại rau củ có màu sẫm. Để chiêu với trà, ông bà ta thường dùng kẹo mè lạc hoặc bánh đậu xanh có chứa rất nhiều vitamins, còn café thì đi chung với đường hoặc sữa, làm tăng năng lượng tức thời mà tác hại lâu dài.
Là một người làm việc trong lĩnh vực thiết kế và ý tưởng, tôi đi qua trà và café như hai loại chất kích hoạt, để thấy cái slogan “khơi nguồn sáng tạo” không phải dành cho café. Phải brainstorm ra một loạt các giải pháp không cần biết có khả thi hay ko, chỉ cần “có để mà có” thì café là lựa chọn tốt nhất, uống trà sẽ không đủ nhanh và cạn. Nhưng để suy xét từng giải pháp lựa chọn nào là sâu sắc và khả thi thì buộc phải có 1 bộ nhớ trống. Uống trà đưa cái tâm xuống sâu ở tầng vô thức, là gốc của các suy nghĩ, nên ý tưởng có chất lượng và độ tinh tế rất cao, khi có khoảng lặng nội tâm, khi cần phải thiền trước một cuộc quyết chiến sinh tử. Khi đã có hướng đi, có các lựa chọn đúng (concepts) thì việc triển khai chi tiết lại cần đến năng lượng của café. Không nên uống trà khi cần tốc độ và thiếu thời gian. Nói cách khác, trong công ty, muốn nhân viên mơ mộng lười biếng thì để ấm trà xanh, muốn tăng tốc làm việc theo định hướng có sẵn thì nên để café.
Café là thức uống của nô lệ, trà của giai cấp lãnh đạo. Cái nào ra thứ nấy, bạn là nhân viên mà đi uống trà thì năng suất sẽ kém hơn đám uống café. Bạn làm đầu tàu mà vẫn uống café thì không biết nó sẽ đi đường nào. Để làm chủ bản thân, người ta uống trà. Với cuộc sống tất bật ngày nay, sáng tới chiều là của lao động, ta phải bắt đầu bằng café, khi chiều về tới nhà thì nên uống trà, vì đấy là thời gian của chính ta sống cho ta.
Ông bà ta uống trà, đó là “ông bà” chứ thằng đầy tớ không bao giờ được uống nhé. Uống gì là lựa chọn không phải của bạn. Giai cấp nào uống thức nấy.