Rơ phòng thủ hiện đại xài Fh mút Tàu

Sau một thời gian nghiên cứu và thử nghiệm thì tới giờ em mới dám viết về rơ này. Khả năng cắt gai xa bàn của em cũng khá tốt, có thể trả được mọi cú giật xoáy hay mạnh, miễn là…có tập luyện. Còn đánh mút Tàu DHS thì em đã quen lắm rồi. Duy chỉ là kết hợp cả hai lại sao cho mạnh nhất thì em chưa thử. Nhiều người từng suy nghĩ rằng rơ gai dài kết hợp mút Tàu phải rất khó chịu và uy lực, đấy chỉ là suy nghĩ trên lý thuyết: lấy cái xoáy của mút Tàu và phản xoáy của gai kết hợp lại thì phải rất là “khủng” – tuy nhiên với góc nhìn của em thì còn nhiều thứ xa hơn đằng sau ấy.

Sau vài ngày thử nghiệm thì ban đầu em thua rất là thê thảm, vì đánh với đám đệ tử đã quen hoàn toàn với cú cắt xa bàn và cú giật mút Tàu, lại vì vợt to đầu nên em luôn chậm hơn chúng một nhịp. Quen với độ thẳng và đánh sớm của cây Vis, luôn canh bóng trước mặt và đánh ôm bàn, giờ phải lùi ra thì đúng là thất thế lắm. Tuy nhiên cũng có vài séc em thắng đậm đến 11-1 vì tấn công hết, cả cắt xa bàn cũng là tấn công và giao bóng là đánh ngay – sau đó em rút ra vài kết luận khả quan. Em sẽ còn thử nghiệm thêm để bổ sung, vì em nhận thấy khả năng rất nhiều, chỉ vì mình chưa quen chưa đổi qua hết nên chưa làm được. Những vì em viết dưới này chỉ là khả năng theo logic, còn em không dám nói làm được hoàn toàn như thế.

Nguyên lý và tên gọi của rơ này là Phòng Thủ Hiện Đại (PTHD), ông tổ của nó là Joo Sae Huyk và Chen Wei Xing. Tuy gọi là phòng thủ nhưng thực chất khả năng và hiệu quả tấn công rất cao, nghĩa là khi tấn công là phần thắng lên đến 90%. Chủ lực của lối chơi là quả cắt bóng sớm với cự ly gần bàn hơn so với rơ phòng thủ cổ điển của Koji Matsushita – đánh trễ và giật bóng xoáy ngang từ độ cao rất gần mặt đất. Dù là phòng thủ hiện đại nhưng nếu quay về lối chơi cổ điển thì vẫn phù hợp, nghĩa là vẫn có khả năng cắt bóng trễ và giật xoáy ngang từ xa bàn. Tuy nhiên, khả năng nổi bật nhất vẫn là cú cắt sớm bóng đi rất nhiều xoáy sạt lưới, rơi lừ đừ về cuối bàn. Một cú nổi bật nữa là khả năng nhào vào bàn dứt điểm nếu đối thủ ngại bóng quá nặng mà hất trả lại. Để có được hai khả năng này thì giáo trình tập luyện không hề giống với những gì ở VN đã và đang được dạy.

Chúng ta có thể tự hào là có một Mai Văn Hòa đã từng chơi rơ này, hiện nay còn bác Lê Văn Inh vẫn chơi kiểu phòng thủ – chỉ có điều khác mút (gai+anti). Nghĩa là trên “giấy tờ” thì người VN chơi rơ này khá sớm trước cả Nhật và Hàn Quốc. Cũng chính vì lý do ấy mà từ lúc dạy bóng bàn, làm hlv đến giờ, trong balo của em lúc nào cũng có 1 cây vợt chuyên đánh cắt xa bàn, và vẫn luôn tâm huyết chuyện đào tạo lại một thế hệ mới đánh lại rơ này như cụ MVH. Rõ ràng là ở VN hiện nay vắng bóng những cao thủ biết cắt bóng xa bàn, nên đội tuyển QG của chúng ta mới luôn thất bại trước những choppers khi ra đấu trường ngoài nước (hoặc giải trong nước nhưng đánh với nước ngoài). Ở giới phong trào thì có nhiều tay vợt cũng nổi tiếng như bác Châu “xù”, Triết “gai”, bác Lập “gai”, các vdv nữ chuyên nghiệp, và nhiều ng mới em chưa biết tên – họ đều chơi rơ cắt một cách nghiêm túc. Em không dám qua mặt các bác ấy, nhưng các thứ em viết dưới đây có thể giúp họ hoàn thiện thêm những điều mà trước nay chưa từng nghe ai nói qua.

Với loại bóng mới, to và nặng hơn thì rơ cắt xa bàn quả là có lợi thế. Bóng nặng và to hơn nên sụp xuống ngay dù có nhiều xoáy – nên khó đoán. Vợt của rơ PTHĐ khá to bản và nặng đầu, nên không ngại gì va chạm với bóng nặng hơn. Điểm đáng kể nữa, là với độ nặng đầu này, nếu lao vào ôm bàn đánh quả bóng cũng nặng thì cực kỳ khó đỡ (chặn trúng bóng cũng bị dội ra ngoài). Rơ này không ngại bóng nặng, và cũng không ngại rơ mút Tàu – nói công bằng hơn là đây từng là khắc tinh của các tay vợt CNT! Các bác có thể thấy CNT đối đầu với JSH khó khăn như thế nào, trong khi JSH lại có khi thua bọn Châu Âu dễ dàng. Vì sao? Vì mặt gai hiện đại lót dầy, phối hợp đúng trên cây vợt và lối chơi thì nó lại không ngại gì quả loop-drive của bọn Tàu. Em dám khẳng định thế vì em dạy cho đệ tử đánh những quả sát thủ bằng mút Tàu, trong khi em trả bóng bằng gai rất nhàn nhã mà lại cực ác! Mút Tàu có lợi thế ở điểm khó đoán xoáy và điểm rơi, khó đoán lực, nhưng nếu lùi ra và cắt bằng gai thì các sự khác nhau ấy trở nên không đáng kể. Hơn nữa, cú Fh của Joo chưa từng thua kém so với bọn CNT – phải nói là còn hiệu quả cao hơn mấy lần, vì ra đòn là chắc ăn hơn nhiều. Tiếc là sau Joo thì không còn ai đánh rơ PTHĐ hay như thế nữa. Chúng ta tập luyện và học hỏi JSH không phải là để….thắng CNT, chúng ta học để làm đa dạng các rơ trong nước, góp phần làm quân xanh để đội tuyển QG không quá thua thiệt trước nước bạn, vì màu cờ sắc áo VN các bác ạ!

• Các lợi thế của rơ PTHĐ

1. Backhand

Đó là mặt gai dài bám xoáy, lót mềm và dầy – không phải loại gai dài phản xoáy mà các bác ở VN thường chơi. Gai này khi cắt thì có thể tạo thêm xoáy, triệt mất xoáy (chỉ như phản xoáy) hoặc có thể đè xoáy bắn trả lại. Chính nhờ khả năng đặc biệt của loại gai mới này mà JSH đã thành công một thời gian dài vì cú cắt xa bàn của anh quá là khó chịu, nó rất thẳng và xoáy khủng, đôi khi cũng vậy mà bóng nhỏng cao không xoáy, nói chung là rất biến hóa so với các bậc tiền bối trong kiểu chơi phòng thủ xa bàn. Nhờ khả năng bám xoáy của gai và độ lún của sponge mà loại này có thể cắt sớm, ghì bóng thẳng xuống cứ như là tấn công. Phải kể thêm ảnh hưởng của cốt vợt, cốt JSH cấu tạo cứng hơn cốt Koji Matsushita hay các loại cốt vợt dành cho phòng thủ cổ điển. Tuy cốt BTY JSH được mác là def nhưng thực tế nó có tốc độ cao hơn cả cây Petr Korbel off, cao hơn cả cây Oh Sang Eun off. Ai cũng nghĩ, xài cốt tốc độ cao mà phòng thủ xa bàn là bất lợi, Joo đã đi ngược lại điều ấy, anh chứng minh là có thể dùng cốt tốc độ cao để lấy cú cắt thành một quả phản công bằng xoáy và cả tốc độ. Những thế hệ phòng thủ bằng gai sau JSH còn xài cả gai cụt để mà cắt (TSP SSP chop) hoặc bắn trái phản công.

Nếu các bác xài gai OX hoặc lót mỏng cứng, phản xoáy,…thì sẽ không thể hiểu tại sao một quả giao lưng lửng mà JSH vẫn có thể gài bóng rất nặng bằng BH – dù đối thủ giao có xoáy thì vẫn có thể cắt mất xoáy. Cũng khó hình dung được tại sao JSH có thể ôm bàn bắn Bh như là mút (nhưng lại dùng gai dài!). Kiểu gai này, không chỉ có xoáy chìm mới tấn công được – xoáy khủng của giật moi hay xung, nó vẫn đè bóng bắn lại ngọt ngào như mút (chứ không phải giống gai công nhé, gai công bắn lại đi thẳng và không bám xoáy). Tuy nhiên những kỹ thuật này không phải là chủ đạo, chỉ là để múa may hoặc khi đổi bài thôi. Thế mạnh vẫn là cú cắt sớm, không quá xa bàn. Có bác chuyên đánh cắt xa bàn (đang xài Schlager Carbon) cầm vợt của em bảo là…nãy quá, không control được. Thế mà lúc em cắt bóng thì em không hề hãm lực đâu, em nhấn thẳng vào bóng lún sâu vào mút luôn – vậy mà bóng được trả thẳng và lừ đừ rơi xuống bàn rất chuội. Những quả cắt kiểu ấy sẽ làm đối thủ chùng bước, hoặc là hất trả lại (thường là dài) hoặc moi xoáy cao lên (đấy là cơ hội cho mình phản công, xoáy tới hay chìm gì thì mút Tàu cứng vẫn xử lý rất ngọt ngào) thì cũng khá dễ cho mình cắt tiếp một quả đi thẳng nữa.

Khi em viết bài Rơ Hai Gai, nhiều bác thắc mắc sau không phải là mút Tàu mà là gai công? Em xin trả lời rằng…mọi thứ là tương đối, tại sao khi em viết về rơ cắt xa bàn thì lại là mút Tàu? Chính vì khi ôm bàn, nếu gắn mút Tàu mà đối thủ công ép gãy gai bên Bh thì mình cũng không có lợi gì khi đổi mặt mút Tàu sang Bh, block bằng mút Tàu thì chả khác gì mời đối thủ xơi tiếp. Còn Fh mút Tàu cần đòn tay dài cộng với bộ chân và thân phải tốt, chơi gai công đơn giãn hơn nhiều khi ôm bàn. Nhưng ngược lại, nếu lùi ra xa bàn một tí thì mới thấy sự lợi hại của miếng mút Tàu cứng bám (như H3, TG2-3, H2) vì nó cho ta thời gian xoay vợt đánh phản công bằng BH mút Tàu, hoặc nép mình phản công bằng FH. Khó chịu hơn nữa là xoay mặt Tàu sau Bh mà cắt! Nói chung là có rất nhiều lợi thế và sự chọn lựa – Ôm bàn không làm được như thế. Nếu ôm bàn mà xài mút Tàu thì sẽ lộ ra rất nhiều điểm yếu, cũng như xa bàn mà gắn Fh gai công vậy, phải đi chung nhau cùng với chiến thuật và lối đánh các bác ạ.

Quay lại với cú cắt gai dài lót mềm dầy, cú này không sợ bóng ít xoáy hay ít lực, vì nó có thể tạo lực tạo xoáy dễ dàng. Cũng không ngại gì quả bạt bóng, vì bề mặt gai mềm và bám, nó có thể ghì và chỉnh bóng vào bàn dễ dàng. Điểm yếu là nếu đối thủ giật moi nhè nhẹ mà ta lại đứng lùi quá thì phải cắt bóng trễ gần bàn, sau đó đối phương sẽ bạt ngay. Hơn nữa, nếu lấy gai này mà đánh kiểu phản xoáy là…phá sản ngay! Vì nó rất khó điều khiển khi ôm bàn (đặc biệt là với lót dầy), đúng là nó cho ra một kiểu xoáy lắc lư rất dị (nhiều ng thích Grass Dtecs OX vì thế) nhưng không phản xoáy là mấy đâu, đối thủ có thể bắt bài mà đánh chết ngay. Đấy là những điều mà ng chơi cần chú trọng, em sẽ viết chi tiết hơn ở phần sau.

1. Forehand

Lợi thế của Fh mút Tàu thì không có gì để nói nữa. Điều cần quan tâm là dù Cheng Wei Xing chơi mút Tàu một thời gian, anh ta cũng không có cú cắt như Joo (giờ anh ta chơi mút Đức), còn Joo thì không có cú Fh mút Tàu! Cho nên nếu kết hợp cả 2 lại thì trên đẳng cấp cao của TG hiện nay chưa có ai làm cả! Chính vì sự mới mẻ này nên em phải thử nghiệm rất nhiều mới dám viết ra. Đành rằng chơi mút H3 trên cây JSH rất ngon, giật cháy bàn còn đối giật cực tốt, nhưng em cũng chưa biết độ cứng nào là phù hợp, có nên boost hay không, nếu gắn cốt có lớp composite hãm shock thì sao,…nói chung là mọi chuyện còn đang phải tìm hiểu rất nhiều. Những bác nào thử rơ này đầu tiên sẽ là những vị khai quốc công thần, là bệ phóng cho những lứa sau.

Em cũng đang thử những loại mút DHS không phải hệ A nhưng chất lượng đảm bảo, nếu vì lý do nào đó, nguồn chất lượng cao nhất không đủ thì vẫn còn nguồn hàng thứ 2. Chỉ là loại này thì không thể xài booster, xài thì vứt ngay miếng mút. Đánh mút Tàu sợ nhất là…không có mút để mà mua. So với Tenergy thì mút Tàu (nếu xài đúng) sẽ có tính kinh tế cao hơn rất nhiều. Mút Tàu lâu mòn và chậm nổi gai hơn Ten, nếu đánh xa bàn ít va chạm lực khủng thì còn giữ được lâu hơn. Rơ xa bàn này em nghĩ là không cần xài booster hay keo TL gì đâu, ít nữa em sẽ thử xem có gì khác biệt hơn nếu tune mút. Ban đầu vì chưa quen với độ nhỏng cao của phối hợp cốt mút, đánh toàn ra ngoài, dần quen thì mình cần độ ổn định hơn là tốc độ – đứng xa bàn khó đánh chính xác, nên không ai xài mút low-throw – nhất là rơ cổ điển. JSH xài T64, tuy lowthrow hơn T05 nhưng anh ta có lý do, vì cần cho cú ôm bàn đánh chết bóng. Mút Tàu nếu chơi theo kiểu giật hi-throw thì khó lòng đánh ôm bàn dứt điểm nhanh. Hiện tại thì em xài miếng TG3 40 độ, ko tune gì, ôm bàn giật xé gió luôn nhưng xa bàn thì lại yếu lực, bọn đệ tử chỉ ngại khi em ôm bàn cầm Vis đánh counter loop thôi, chứ đối giật xa bàn thì chúng nó tập với coach khác và bọn trẻ trâu giật ầm ầm mỗi ngày. JSH cũng rất ít khi lấy FH đối giật, Cheng thỉnh thoảng đối giật bằng xoáy ngang lồng cao lên (lúc còn chơi H3).

Có 1 điều nhiều người biết, đó là mút Tàu cắt bóng rất tốt và ác còn hơn mút gai. Có thể cắt nhấn thêm xoáy rất nặng, mà cũng có thể cắt phá xoáy, bóng đi lưng lửng khó biết bao nhiêu. Để đánh cắt bóng hiệu quả thì mút Tàu cần loại hơi mềm hơn thứ để ôm bàn tấn công. Vì cây JSH rất to và nặng đầu, kết hợp gai dầy nên trọng lượng toàn thân cũng lên đến hơn 190gr, với độ nặng này thì cú giật Fh rất là khủng nếu đánh sớm và hết tay. (Trọng lượng vợt của các đấu thủ chơi rơ cổ điển thường chỉ khoảng 150-170gr mà thôi). Vì thế, ngoài kiểu cắt xa bàn, đối giật xoáy banana thì rơ PTHĐ còn có cả cú ôm bàn dứt điểm, 3^rd ball attack nữa – nghĩa là không thua kém gì so với rơ mút Tàu. Cú giật của vợt thìa ác hiểm hơn do đầu nặng hơn vợt ngang, chính vì thế mà Wang Liqin xài cây Clipper OC (to đầu), bọn CNT thời ấy cầm Clipper CR cũng to đầu hơn vợt thường một chút. Đánh cây JSH với mút Tàu ta sẽ cảm nhận rõ là cú giật sát thủ hơn một bậc, và cũng khó đánh hơn nếu không đủ bộ chân và timing.

Nên biết là vợt thìa giao bóng có độ xoáy và khó chịu cao hơn 1 bậc, chỉ vì nó nặng đầu. Thế thì nếu cầm cây vợt nặng đầu mút Tàu, chúng ta cũng có lợi thế tương tự, nhất là cú giao Bh (buộc đối thủ phải ép về Bh của ta). Giao bằng vợt nặng đầu rất dễ thắng điểm trực tiếp, đặc biệt là khi ta có 1 cú giật khủng chờ. Thế nhưng ít ai biết rằng nếu có thêm một cú cắt Bh rất khó chịu nữa thì hiệu quả sẽ lên đến thế nào. Đối thủ có tấn công hay đở lại gì cũng vào tay mình. Khi JSH giao bóng, anh ít khi giao ngắn sát lưới, khi giao ngắn thường là chờ bắn Bh bằng gai chứ không có cú Fh flick trong bàn. Em có thử quả đánh kiểu “chiếm thượng phong” thì thấy có phần khó hơn vì vợt nặng đầu quá, nhưng bù lại nếu xoay H3 sang Bh mà flick thì…khó chịu lắm với những đấu thủ tầm vừa phải. Đở giao bóng bằng phối hợp mút này cũng là lợi thế rất lớn, một bên mút xoáy, một bên gai, bên nào cũng có thể biến hóa hết, lại có cú giật Fh chết góc,…thì rất là có lợi thế ở những quả đầu tiên. Nói đi cũng phải nói lại, nếu ham tấn công quá thì cũng có khi bị phản kèo, vì thế người chơi buộc phải có kinh nghiệm và độ liều lĩnh, dám tấn công thì đánh chết góc luôn. Có những quả em giật bóng mà đối thủ không dám nhìn, vì tưởng gãy vợt! Bóng không nãy ra khỏi bàn mà em vẫn cứ tấn công bằng Fh đấy, và vẫn cứ thắng đẹp! Phải có một…cây máy liều mạng và ngẫu hứng nghệ sỹ nữa. Vì thế rơ này đòi hỏi người tập khá nhiều thứ, không phải ai cũng thích hợp.

• Bất lợi của rơ PTHĐ

1. Đòi hỏi về thể hình, cá tính và bộ chân

Tuy JSK chưa một lần về nhất, nhưng anh đã thành công khi tạo dựng lên một trường phái mới. Và hiển nhiên rằng, ở Hàn Quốc thời ấy cũng có hàng lớp những đứa trẻ học theo lối chơi ấy, vậy tại sao đến giờ này vẫn…chưa có ai sáng giá? Ai cũng bảo là tới HQ thì phải học chơi cắt gai, đấy là lò dạy hay nhất, nhưng nhìn đám trẻ HQ hiện nay, đâu thấy khuôn mặt nào sáng chói như Joo? Vì sao thế? Vì cần phải có đủ các tố chất đòi hỏi. Thứ nhất là tánh tình, ai chơi bóng cũng thích tấn công, hiếm ai thích phòng thủ. Để tìm được người điền đạm, có tánh nhu hòa để đào tạo rơ phòng thủ không phải là dễ. Thứ hai, ngoài tánh “lạnh”, người này còn phải biết “nóng” và “ác” nữa, vì nếu chịu phòng thủ thì chỉ là rơ cổ điển. Phòng thủ quyết liệt như tấn công, và khi tấn công thì cực kỳ liều lĩnh và máu lữa, tố chất này thực sự khó tìm. Thể hình cũng quan trọng lắm, không thể bắt một người có kiểu hình Thủy và Thổ tập rơ phòng thủ, vì họ rất chậm không phù hợp môn bóng bàn nhanh nhẹn. Dạng Kim (như Liu Go Liang, Malin, Wang Hao, Ryu SengMin, Timo Boll,..) cũng không phù hợp lắm nhưng tạm chấp nhận cho những rơ ôm bàn. Dạng Mộc (Wang Liqin, Ma Long) cũng khá nhanh nhẹn và bùng nổ, dạng Hỏa như ZJK, và JSK thì mới thực sự có năng khiếu ở các môn chiến đấu đối kháng. Ngày xưa người biết xem tướng họ chỉ chọn võ tướng có kiểu hình Hỏa và Mộc, quân sư hay lãnh đạo thì mới chọn kiểu người hình Kim. Người có kiểu hình Hỏa thì có tướng “lộ”, tức là lộ gân xương, lộ yết hầu, mắt lồi, tai vểnh,…những người thế này có năng khiếu đối kháng rất cao và cũng nhanh nhẹn, cái tài năng thể thao có thể nhìn thấy qua tướng học. Thể hình cũng nói lên cá tính, nhìn cục mịch như FZD thì khó lòng mà chơi hiểm được như ZJK. Cheng Wei Xing cũng đánh cắt xa bàn phản công, nhưng đòn không sao ác bằng JSK được.

Đánh xa bàn hay gần bàn gì, bộ chân cũng là thứ quan trọng hàng đầu. Đã được đào tạo ôm bàn thì khó lòng chơi xa bàn, vì thế nếu dạy rơ cắt phòng thủ cổ điển, ng ta dạy ngay từ đầu. Nhưng rơ PTHĐ ác một nỗi là phải vừa đánh xa bàn, tầm trung, vừa phải ôm bàn tấn công nữa! Vì thế bộ chân trở nên cực kỳ quan trọng, mà cái chân là thứ dễ chấn thương nhất. Ốm như JSK thì ít bị tải trọng bản thân đè lên, di chuyển có nhanh chậm gì các khớp cũng ít bị chèn ép. Bộ chân tốt thì có thể nói tới Ryu, OSE, và kể cả Kim Teak Soo nữa. Điểm mạnh của JSH là anh không có lùi ra khỏi bàn quá 2 bước chân, luôn trong khoảng cách 1 bước chân là có thể tiếp cận bàn, nửa bước để lấy đà giật. Nếu không nghiên cứu các bước bộ này thì tập cả đời cũng không hiểu tại sao Joo có thể phản công thần sầu như thế. Joo đứng khá gần bàn nhưng khi bóng tới quá nhanh, anh ta còn 1 bước ngắn để lùi lại, và cắt bóng ở phía sau hông nhưng khi bóng vọt ra thì anh đã ở sau quả bóng ấy (cắt lúc đang di chuyển lùi). Đó là điểm giống với footwork của CNT: khi đánh vẫn còn 1 bước nữa dù bóng đã tới sát mình. Bộ chân nhanh y như là đánh ôm bàn, và có thể sãi dài như người chơi xa bàn, hai nghịch lý này khiến cho HLV khó lòng đào tạo nên lứa tiếp theo. Nếu chính Joo đào tạo, chưa chắc anh có thể dạy học trò đánh y chang như chính mình.

1. Đòi hỏi môi trường huấn luyện và thi đấu

Thứ nhất là không có HLV dạy, thứ hai là không có bạn để tập! Đây là hai khó khăn lớn nhất, khi mà những ai can đảm dám đi theo con đường này phải đối diện. Phải…tự học, tự download video về nghiên cứu, lại không có bạn để tập cùng. Video clip cũng không nhiều đâu, vì chỉ có JSH và vài vdv yếu hơn. Số người chơi mút Tàu thì nhiều nhưng đánh theo kiểu kết hợp cốt 5 lớp to đầu thì trên TG vận rất hiếm (trong thời điểm này, đa số là đánh ôm bàn, low-throw với cốt composite thôi). Vì số người chơi rơ cắt không nhiều, nên bạn nó ngại tập với rơ gai cắt vì sợ hư tay! Ai có tập chơi qua sẽ cảm nhận sự đắng lòng vì bị kỳ thị, bị nhìn với con mắt dè bĩu. Trong môi trường thi đấu cao cấp không có ai đánh giỏi để ng mới tập noi theo, lấy đó làm thần tượng. Sự kỳ thị với gai đã quá nặng nề, lại còn…mút Tàu nữa, cho nên em dám khẳng định là không có HLV nào ở VN dám nhận dạy rơ này, phần đông (nếu suy nghĩ thoáng lắm) thì sẽ bảo “chơi căn bản vợt mút như ng ta đi, sau này vững rồi hãy tập rơ khó”. Nếu chơi như “căn bản” thì phải là vợt cứng, mút mềm, thế thì làm sao có thể chơi lại vợt mềm mút cứng được, uổng công tập luyện mà lại đá nhau. Cơ bản thì rơ PTHĐ cũng cần tất cả các kỹ thuật ôm bàn đánh mút trái phải, nhưng đâu có ai định hướng rõ sự khác nhau trong tương lai để mà đào tạo ngay từ những bước đầu.

Bất lợi đôi khi cũng là…lợi thế. Vì nếu ta vượt qua được, có danh tiếng ở một mức độ nào đó thì các HLV giỏi họ sẽ cần có ta trong đội hình – ít nhất là làm quân xanh cho đội chính tập luyện. Lúc này thì đã bắt đầu có bạn tập (tuyệt đối không nên nghe những hướng dẫn của các HLV chưa biết gì về rơ PTHĐ). Ai đi tiên phong đều phải làm thầy của chính mình cả các bác ạ, chính JSH cũng thế mà, chính Schlager và Michael Maze cũng kể rằng đã phải cãi nhau với HLV như thế nào trong tập luyện – nhưng đó là bên trời…khác, chứ ko phải ở cái xứ độc đoán này. Một khi đã tập được các cú căn bản và các quả sở trường thì đã có thể vang danh, vì có ai như mình đâu? Nếu chỉ dừng lại ở đấy thì quả là uổng phí, phải luôn luôn quay lại tìm hiểu nhìn nhận và đánh giá để mà phát triển thêm, bồi đắp tiếp. Em sẽ viết ra một cái sườn giáo án tập luyện, em ko phải là dân chuyên cắt bóng sớm xa bàn, nhưng hy vọng có ai đó tập theo, sửa đổi cho hoàn thiện hơn, trở thành người HLV đầu tiên của rơ này ở VN.

1. Đòi hỏi về vũ khí và phụ kiện

Đầu tiên phải nói tới…mút Tàu, vì đây là cái khó chung cho tất cả những ai chơi loại này. Tìm đâu ra nguồn hàng chất lượng, ổn định và rẽ. Lựa sao cho miếng thứ 2 giống y chang miếng đầu, sao cho 10 miếng giống nhau thì đấy là cả một vấn đề lớn. Nếu chơi mà không có nguồn ổn định thì chẳng thà đừng chơi làm gì. Ttnpp và Eacheng cung cấp mút cũng khá ổn và…tạm được. Các bác cần xác định rõ độ cứng và mua đúng loại có ghi độ, tuy sác xuất vẫn xãy ra trường hợp mút xấu, nhưng còn hơn là các bác mua mút loại “không ghi độ cứng” mà cầm chắc là có 1 miếng mềm oặt. Mút có ghi độ cứng cũng chỉ mắc hơn chút xíu, đừng mua hàng prov làm gì, chất lượng còn tệ hơn. Nếu vã quá thì xài mút nữa Tàu như Yasaka New Era Speed hay Mercury II 39-40d, vừa nhẹ tiền mà chất lượng rất cao, hoàn toàn đủ tốc độ và ổn định, không cần tune lên làm gì. Hai miếng này đánh xa bàn rất tốt, ôm bàn thì hơi dư lực và ít độ khó bằng H3. Muốn đánh khó và ôm bàn tốt thì xài 729-08 49 độ. Một miếng H3 tốt, xài không tune hay keo TL, giữ kỹ và đánh cường độ cao thì vẫn có thể thọ được hơn 3 tháng. Em có 1 miếng đánh 5 tháng chưa phù, chỉ mòn chân gai quá mức nên phải thay, nếu chơi booster lỏng kết hợp keo TL thì cũng mau hư hơn, nhưng đừng xài những thứ booster nặng như dầu cá, dầu dừa, paraffin hay Falco. Mỗi lần tune phải để ý tới trọng lượng mút tăng lên từ 2-5gr, độ cứng của mút giãm xuống từ 0.5 tới 1 độ. Nếu cứ đánh kiểu thay đổi như thế thì chỉ có thể chơi phong trào cho vui, khi tập luyện nghiêm túc sẽ thấy tai hại vì sẽ mất cảm giác chính xác, đặc biệt là đánh xa bàn – mút chỉ cần nãy hơn tí, mềm hơn tí là bóng đi sai biệt rất nhiều ngay. Chưa kể khi trọng lượng vợt tăng lên thì nó nặng đầu hơn, ra đòn trễ hơn một tí xíu xiu, một chút thôi đủ để ta hối hận rồi.

Cái khó thứ 2 là cây vợt. Ở VN ít người chơi phòng thủ, cho nên đi vào tiệm bán đồ bb sẽ thấy toàn là vợt tấn công, từ tốc độ cao cho tới…cực cao, hiếm có vợt phòng thủ. Có thì cũng “lượng” không nhiều để lựa loại đủ “chất”. Em không bắt buộc các bác phải tìm đúng cây BTY JSH mà chơi, ngay cả ra diễn đàn TG thì cây này cũng đã khá hiếm rồi. Nhiều loại vợt của TSP hay Victas cũng rất tốt cho phòng thủ, Nittaku, Tibhar cũng ra nhiều cây phòng thủ rất ngon,…nói chung là hãng vợt nào cũng có sản xuất, chỉ có điều ở VN…không có bán mà thôi! Nhưng vì ở VN số ng chơi cắt xa bàn cũng không nhiều, nên vđ này cũng không quan trọng lắm. Không có cốt JSH thì ta có thể tìm những loại thay thế tương đương. Tìm loại vợt có lớp đệm là Koto thì hơi khó, nhưng đệm Sprouce đi với Limba (như cây Koji Matsushita) thì lại nhún quá. Tìm loại vợt nào to đầu, dày tầm 6mm nhưng cứng và chậm, vd cây Oh Sang Eun cũng tạm được (hai lớp Koto phía ngoài) hoặc cây Yinhe Earth 4 (cấu trúc giống cây Violin nhưng lớp đệm là Koto). Nếu mới tập chơi thì chả quan trọng, cứ vợt to đầu và chậm là chơi thôi. Em sẽ viết kỹ về vũ khí trong phần sau.

Mút gai bên Bh như cách đánh của JSH cũng đa dạng, chỉ có đều ở VN cũng hiếm và mắc! Cần gai lót dầy, mà loại lót dầy ít ai chuộng lắm, ít ng mua thì cũng ít ai lấy về bán. Gai đánh kiểu PTHĐ cũng đòi hỏi nhiều thứ: lót dầy và rất mềm, thân gai bám xoáy, mật độ thưa của gai. Một điều cần lưu ý là cây JSH hay các cây phòng thủ khác khá to đầu, vài miếng gai có thể…không vừa với cây vợt đấy. Miếng H3 neo khi dán lên cây này bị hụt một tí, phải xài keo TL trong lần đầu mút mới nở ra vừa mặt vợt.

Một thứ quan trọng nữa, đó là đôi giày. Chơi rơ phòng thủ phải chạy rất nhiều chứ không phải chỉ có lướt qua lại nhún nhún như là ôm bàn, cho nên đòi hỏi đôi giày phải đặc biệt hơn. Phải như thế nào thì em không chuyên về giày lắm nên không biết, chỉ hiểu rõ là nếu em xài đôi Mizuno Tornado thì em đánh xa bàn rất tốt, chạy rất nhanh, bù lại ôm bàn di chuyển hay bị lố. Còn xài loại BTY đế mỏng thì ôm bàn đánh rất ngon mà chạy xa bàn hơi đuối, lại bị đau mắt cá nữa.

1. Vũ khí cho rơ PTHĐ

1. Cốt vợt

Cốt vợt cho rơ PTHĐ phải bảo đảm 2 điều kiện: thứ nhất là có thể phòng thủ chắc chắn, khó chịu. Thứ 2 là phải có thể tấn công dứt điểm khi có điều kiện. Để thỏa mãn cùng lúc cả 2 dk này thì em xác định là rất khó kiếm được vũ khí. Lại thêm một điều trái khoái nữa là chúng ta sẽ xài FH với mút Tàu (DHS H3) không dùng booster, cho nên cốt vợt lại phải phù hợp với mút Tàu nữa. Em cũng chưa có thời gian và điều kiện thử nghiệm nhiều phối hợp khác nhau khi chơi rơ này, trước mắt em thấy cây JSH có thể đáp ứng được cùng lúc các đòi hỏi (nếu nó nặng trên 100gr). Em có dịp thử với cây Oh Sang Eun thì thấy cảm giác đánh rất giống cây JSH, rất bén và thẳng chứ không bị cảm giác nhún bám như loại vợt phòng thủ kiểu cũ (cây vợt OSE của em chơi nặng tới 99gr đấy!). Nhờ vào cấu trúc 2 lớp ngoài rất cứng, kết hợp lõi nhún nên hai cây này cho cảm giác khá bén chứ không bị cảm giác cong vợt trễ bóng. Cây vợt hơi thiên về bám xoáy một tí là Tibhar Power Wood, có cấu trúc 2 lớp ngoài là Limba nên khá bám, bù lại lõi Kiri nên rất cứng, lại to đầu khoảng 160x152mm nên có thể tấn công khá uy lực từ tầm trung. Một cây vợt cũng hay mà e từng thử, là cây Korbel Speed, có lớp ngoài là Koto, đệm Limba, cho cảm giác bén hơn là cây Petr Korbel với cấu trúc Limbax2 lõi Ayous. Cấu trúc Classic như cây Petr Korbel có rất nhiều và rẽ, điểm yếu là khi gắn với mút Tàu cứng thì nó thiên về độ xoáy hơn là tốc độ, khó ôm bàn dứt điểm. Một cấu trúc Classic khác là Koto (Limba) + Sprouce với lõi Ayous, cấu trúc này phù hợp cho rơ PTHĐ nếu các bác tìm được vợt to đầu và dày tầm 6mm, mõng quá thì rất yếu khó lòng ôm bàn cắt nhấn hay phản công tốc độ. Ngoài ra, có những cây vợt ít ai biết tới, như cây Yinhe Earth 4 có cấu trúc khá giống cây Violin, giá rẽ mà đánh cắt xa bàn rất tuyệt vời. Nói chung, với vợt 5 lớp thuần gỗ thì em cần các tính chất sau: to đầu, nặng trên 95gr, gỗ già, dầy trên 5.8-6.0mm, hai lớp gỗ phía ngoài nên là gỗ cứng, lõi trong mềm cũng dc nhưng cần phải rất già.

Một số cây thuần gỗ có cấu trúc khác vẫn đánh rơ cắt xa bàn ngon, như cây Kim Yung Ah có cấu tạo 3 lớp Ayous khá dầy làm lõi, lớp ngoài là Koto. Cây này cắt bóng đi rất thẳng và lừ đừ khó đoán xoáy, chỉ có điều tấn công hơi yếu và khó nếu đánh từ tầm trung. Một số cây TSP và Victas thế hệ mới được thiết kế cho rơ PTHĐ, đánh rất ngon, to đầu cứng vợt nhưng giá hơi cao và không phổ biến ở VN. Dạo trước, khi chưa có cây JSH thì em cũng dán miếng Yasaka Phantom 009 lót 1.3mm lên cây  Tibhar Samsonov Alpha mỏng 5.7mm nặng 95gr, cấu trúc rất giống loại phòng thủ cổ điển. Bên Fh em chơi mút Nhật loại mềm, đánh kiểu PTHĐ rất khó. Nhưng cũng 2 miếng mút ấy, em gắn vào cây vợt Giant Dragon cùi mía 9 lớp, dầy 6mm nặng 100gr thì đánh cực ngon! Dán vào cây GoldWay 7 lớp đời xưa lắc, cắt cực thẳng và ác, fh đánh quả nào ra quả nấy. Em đang suy nghĩ, liệu cây JSH có cấu trúc và cấu hình như thế đã phải là ngon nhất cho rơ PTHĐ hay chưa?

Quá trình thử nghiệm dẫn em tới những cây vợt có cấu trúc composite (Texalium, AL, ZL, Giấy, Foil,..) thì em thấy là rất thích hợp cho kỹ thuật cắt gai sớm! Phải nói là cắt gần bàn tốt hơn cây JSH rất nhiều. Có điều là vì mấy lớp này hãm lực nhiều quá nên đánh mút Tàu lại dỡ. Một điểm nữa quan trọng, mấy cây này thường nhỏ đầu và trọng lượng hiếm khi nào cao hơn 95gr. Cây hay nhất em từng chơi là TMB ZL, cây này ít thấy ai xài, nhưng cắt bóng sớm rất tốt, tấn công ôm bàn cũng ngon, lùi xa bàn thì yếu lực. Em đang nhắm tới một đột phá lớn, đó là áp dụng cấu trúc composite hãm lực vào kỹ thuật phòng thủ gai, và cố gắng bù đắp lực sao cho có thể xài mút Tàu tấn công đủ mạnh để phản đòn hiệu quả.

1. Backhand

1. Gai dài

Gai dài thì em chơi thử qua cũng hơn 20 loại khác nhau, khác cả độ dày lót và cấu trúc. Tuy nhiên để đánh theo kiểu PTHĐ như JSH và các vdv đánh rơ cắt xa bàn mới đây thì chỉ có vài loại thích hợp. Để hiểu vì sao JSH cắt bóng được như thế thì chúng ta nên bắt đầu bằng miếng Tibhar Grass Dtecs 1.6mm. Trên thị trường chỉ bán lót 1.6mm thôi nhưng em “nghe Tây nó đồn” là JSH đánh lót 2.0mm và khác loại được bán bên ngoài, mềm hơn nhiều và có tính chất bọt khí. Không thể tìm đúng hàng độc như JSH nên em đành phải tìm miếng gần giống nhất. Phải nói là miếng sponge dầy này cũng đã rất mềm, nhưng khá nãy. Ban đầu mới chơi rất khó làm quen, vì nó nãy như là mút láng vậy. Hơn nữa, gai Grass có chân khá mềm và có thân gai bám bóng lẫn cái mặt đế cũng rất bám, rất ít tính chất phản xoáy cho dù là OX không lót (đánh nhẹ không làm cong gai thì PX vì đầu gai khá trơn, chỉ cần nhấn mạnh hơn là có xoáy, đấy là tính chất độc của miếng gai dài hiện đại, khác với gai dài cổ điển của TQ trước đây). Gai bám và lót dầy thì rất khó đánh kiểu ôm bàn PX nhưng lại rất hay khi cắt bóng, nhờ vào độ xoáy khó đoán của gai kết hợp độ lún của sponge mà người đánh có thể điều khiển những quả cắt “không tưởng nổi” – cắt bóng mà y như là tấn công bằng xoáy chìm vậy: bóng đi sạt ngang rất nhanh qua lưới rồi sụp xuống gần cuối bàn vọt tới chứ không nhỏng cao lên và khựng lại. Gai như thế vẫn cho ta khả năng cắt kiểu cổ điển: cắt trễ khi bóng xuống thấp, bóng vào bàn tuy nhỏng cao nhưng lắc lư và cũng rất khó đoán xoáy. Em không thể diễn tả hết độ khó của loại gai này khi được xài bởi một cao thủ tập cắt xa bàn từ giai đoạn cơ bản và biết xài hết tính năng của nó, chỉ cần một tay vợt bình thường thôi cũng đủ gây khó chịu rồi, vì ta không thể dùng kiến thức “đối phó gai thường” để đánh với cú cắt của gai này. Ta có thể so sánh nó với độ khó khi cắt bằng mút Tackiness Chop: vừa có thể tạo xoáy rất nhiều, vừa có thể tạo không xoáy, chỉnh được đường bóng cao thấp và điểm rơi xa gần nữa. Điểm mạnh nữa là gai này có thể phản công như mút láng! Ở vị trí xa bàn có thể đè bóng bắn lại mất xoáy, y chang mút nếu tiếp xúc mạnh vào bóng. Em nói thế không phải để khen miếng Grass, rồi các bác xoắn lên đi tìm mua cho bằng được (và các đại lý cũng có cơ hội nâng giá lên). Miếng Tibhar Grass Dtecs đã và đang rất mắc tiền, cũng như các miếng cùng loại như thế, vì miếng lót và cao su trên mặt cũng đặc biệt. Tuy nhiên có vài miếng xưa có cùng tính chất mà giá rất mềm, vd Yasaka Phantom 009 lót dầy nhất. Em không đầu tư nhiều cho các loại gai này nên kiến thức cũng hạn hẹp, bác nào mún tìm hiểu thì chỉ cần các tính chất chính sau đây, còn tên mút không quan trọng lắm: gai dài có đầu trơn láng nhưng mềm và có thân và đế bám xoáy, lớp lót phải cực mềm và dầy. Nói chung có đủ 2 tính chất này thì thường…không rẽ.

1. Mút láng và Anti

Không giới hạn ở gai, rơ PTHĐ vẫn có thể dùng mút láng để cắt xa bàn. Tuy chưa thấy ai đẳng cấp TG chơi nhưng em tin là có thể làm được. Những miếng mềm chậm chuyên thiết kế để cắt bóng như Tackiness C, mút Tàu mềm, new Anti,…đều có thể cắt bóng xa bàn rất tốt. Ngay cả miếng mút thường như Sriver EL hoặc H3 36 độ, hoặc các mút chậm lót mỏng cũng cho ta những khả năng phòng thủ xa bàn rất đặc biệt – với đk là phải kết hợp với cốt chậm và lỳ hơn. Em từng đánh với một bác cầm Sadius mà cắt xa bàn bằng Sriver 1.5mm, hoặc có bác xài vợt 5 lớp basswood với Tackiness C, họ đều có lối đánh rất khó chịu, thắng không dễ tí nào. Vì nếu ta cứ nghĩ là đối đầu với xoáy chìm hoặc kiểu cắt của gai PX thì cầm chắc là sai lầm ngay. Lúc trước em cũng nghĩ rằng, với rơ này thì chỉ cần giật mạnh bắt lọ lùi ra, sau đó giật moi thật nhẹ để họ cắt trễ rồi bạt dứt điểm – nhưng sự thật diễn ra không đơn giãn, vì họ đã quen bài này rồi. Với mút Bh thì họ có thể phản công bất cứ lúc nào! Điều tệ hại hơn nữa, thỉnh thoảng họ có những quả cắt bóng mà mình không thể tấn công, trả lại cũng không thể ngắn, thế là bị phản công vào thế rất bị động.

Mút Anti được thiết kế ra cho rơ cắt bóng sớm, vì nó có lớp sponge rất rất mềm để hãm lực. Có thể nói mút Anti là tiền thân của kiểu cắt sớm hiện đại. Ai chưa hiểu về rơ này, cứ nghĩ anti là một dạng PX thì cũng xem như có 90% cửa thua rồi. Kiểu cắt bóng sớm như JSH là phát triển từ kiểu cắt của Anti, nhưng nhờ lớp gai nên có thể tạo ra nhiều khả năng đặc biệt khác hơn là cái mặt lì của anti. Ít ai chơi đối đầu (hoặc cầm anti) mà hiểu được lợi thế của mút Anti trong cách cắt bóng. Khi em nhìn bác Lê Văn Inh cắt bóng phòng thủ khi đứng 1 bước xa bàn, em mới hiểu tại sao bác ấy dùng anti chứ không phải là gai dài: bác ấy tiết kiệm bước chân nên cắt sớm gần bàn, cần mút chậm và ko bám xoáy – đấy là kiểu PTHĐ! Nếu đối thủ chỉ cần nhát tay là bác ấy tiến 1 bước vào bàn đập bằng gai công chết ngay! Cho nên em mới dám tuyên bố rằng, rơ PTHĐ đã có ở VN từ rất lâu trước khi JSH quảng bá nó ra TG.

1. Gai cụt cắt bóng

Hiện nay đã xuất hiện khá nhiều cao thủ có đẳng cấp và thứ hạng TG sử dụng gai cụt để cắt bóng, họ cũng thành công  nhờ vào sự kiến thức và kinh nghiệm của các đấu thủ khác: cứ đinh ninh rằng…như gai dài mà thôi! Sai lầm hoàn toàn. Gai cụt để cắt xa bàn là sự phối hợp giữa kiểu cắt sớm của mút Anti, mút láng, gai cụt và gai dài! Nghĩa là nhờ lớp lót rất mềm (như miếng TSP Super Spin Pips Chop) nên họ có thể cắt sớm mà không sợ dư lực ra ngoài. Nhờ vào kiểu bám xoáy cứng (chứ không mềm như gai dài) của gai cụt mà họ chỉnh bóng đi chính xác hơn, có thể ghì bóng thấp xuống. Đặc biệt gai cụt không sợ bóng xoáy nhiều hoặc bóng trễ, vì nó có nhiều lựa chọn hơn trong cách tạo và phá xoáy, khác với Anti hay gai dài mềm xoáy. Điểm lợi thế nữa là gai cụt có thể ôm bàn đôi công, bắn tấn công hoặc giật xoáy,…cho rất nhiều khả năng đổi rơ. Nó có thể hoán đổi qua Fh thành gai công đánh như mút vậy! Nếu đánh rơ PTHĐ thì nên quan tâm tới loại gai cụt này, vì tuy hơi khó cắt 1 chút nhưng nó tạo cơ hội rất lớn cho những cú phản công.

1. Forehand

Em đã viết ngay từ đầu là rơ cắt xa bàn kết hợp MÚT TÀU, nhưng đến nay vẫn lấn cấn phần mút Tàu, vì có nhiều nguyên nhân mà ai cũng rõ. Thứ 1, nguồn mút Tàu tốt rất khó kiếm, nguồn tốt và mút chất lượng đều hiếm hoi – miếng tốt ít ai biết, còn hàng lỡm quăng giá trên trời thì cứ được ưa chuộng. Thứ 2, không phải ai cũng có thể lựa chính xác độ cứng của mút, vì số ghi trên bao bì chỉ là tương đối. Em từng đánh miếng ghi là 40 độ nhưng cứng như đá, có miếng 41 độ thì mềm oặt, đó là những miếng mút có ghi rõ độ cứng trên bao bì. Còn những miếng không có độ cứng thì cũng chỉ là hên xui nếu tin theo trọng lượng – vì kích thước miếng mút to nhỏ cũng không đều theo từng đợt sản xuất. Chưa kể chất lượng sponge, có miếng rất đặc nhưng mềm, lại có miếng nhìn xốp nhiều bọt khí nhưng lại cứng ngắc. Điểm mà ít ai quan tâm, đó là độ bền của topsheet – cái này thuộc về chất lượng miếng mút, nhưng ở một khía cạnh đặc biệt hơn. Mút càng mềm thì đánh càng mau hư, vì nhiều nguyên nhân: mọi người nghĩ nó yếu nên cứ boost và xài keo TL, hoặc vì thiếu lực nên dần mạnh tay quá. Mút mềm thì gốc chân gai mau tróc, vì cái đế (sponge) của nó yếu (do sponge được trộn thêm các chất phụ gia để nhẹ hơn, hoặc nhiều bọt khí li ti hơn) nên rất mau tốn tiền thay mút. Điều đáng ghét nhất là, các miếng H3 đen thường đã bị “tuyển” ngay từ bên Tàu, giữ lại cho chúng xài, nên khi bán qua nước khác dù bảo đảm chất lượng cũng khó tìm được mút tốt – không tì vết chổ này thì bị cái yếu điểm kia.

Một nghịch lý nữa, đó là rơ phòng thủ hiện đại vẫn phải biết cắt bóng bên Fh. Đúng là mút Tàu cắt bóng rất tốt vì tính chất bám xoáy và chậm, nhưng nếu xài mút cứng thì bóng không ăn đủ sâu vào mút, rất sợ quả giật nhẹ hoặc bạt thẳng – nói chung là hơi kỵ những quả không lực hoặc không xoáy nếu lùi xa bàn (đó là lý do tại sao bọn CNT rất ít khi lùi ra, trừ lúc đối giật). Muốn cắt bóng cực ngon thì phải xài mút mềm khoảng 39 độ và không tune gì hết để cho nó chậm và xịt. Oái ăm ở chổ, nếu cắt bóng tốt thì lại tấn công yếu, chỉ có thể lấy xoáy làm chính, vì độ cứng không đủ để giật bạt từ xa. Nếu áp sát bàn để tấn công thì miếng mút mềm dưới 39 độ vẫn đánh tốt, nhưng không ác bóng bằng miếng cứng hơn 40 độ – đánh như mút Nhật (Tenergy). Nhiều người góp ý là tại sao không xài những miếng H3-80, 50 hay H8 cho dễ chơi? Vì bản chất của chúng là miếng kết hợp giữa Nhật và Tàu, thích hợp cho tầm xa. Thật ra em chưa chơi những miếng ấy bao giờ nên không dám kết luận, bác nào thử nghiệm rồi báo kết quả để em sửa bài viết nhé. Em không chơi là vì 2 lý do: thứ nhất là em thấy có nhiều miếng tương tự mà lại giá rất mềm, cũng Tàu lai lót bọt khí, rất thích hợp cho đánh xa bàn (Yinhe Mercury II, Moon, Yasaka New Era Speed, Big Dipper,…). Thứ hai là em không chuộng lối đánh “nữa chừng”, nếu bác nào thích thì cứ nghiên cứu, em sẽ viết riêng một mục dưới đây dành cho loại mút này.

Một lựa chọn chung cho các mút đánh xa bàn, đó là độ “cầu vồng” (throw) của mút. Thuật ngữ chuyên môn là “high throw”, tức là khi đánh bóng sẽ vồng lên cao rồi cắm xuống, chứ ít có quả đi thẳng, đánh xa bàn thì loại này an toàn hơn – “low throw” là bóng thường đi thẳng, có cắm xuống nhưng từ vợt bắn ra dễ điều chỉnh điểm rơi và lưới nếu đứng ôm bàn, ngược lại đánh xa bàn thường dễ bị thiếu dẫn đến cắm lưới hoặc khó đánh quả cuối bàn. Đây cũng là một lựa chọn riêng của từng người, có bác sẽ thích mút low-throw để đánh những quả ôm bàn dứt điểm, có bác sẽ thích hi-throw để giật cầu vồng xa bàn như Xu Xin. Về khía cạnh phòng thủ thì mút low-throw cho quả cắt đi sạt lưới, bắn tới và hiểm hơn, còn quả cắt của mút hi-throw sẽ đi hơi cao hơn và khựng lại. Mút Tàu lai thường có độ vồng cao hơn mút Tàu gốc, mút mềm quá hoặc cứng quá cũng low-throw, mút có gai xếp ngang sẽ low-throw so với gai xếp dọc, mút có bề mặt “lụa” sẽ low-throw so với mút có bề mặt “bóng loáng”. Mút Nhật thì tùy loại, tùy vào sự kết hợp của sponge và topsheet. JSH đánh T64, được xem là low-throw so với T05 nhưng vẫn hi-throw so với T25. Anh này ít khi phản công từ xa bàn, vì đánh như thế là…tự sát, nhưng cú cắt bóng bằng T64 của JSH chưa có cao thủ TG nào nói chắc ăn là dám tấn công chiếm thượng phong. Khi Joo ôm bàn thì tận dụng tốc độ và độ thẳng của miếng T64 để dứt điểm, rất mạnh và khó đoán. Em sẽ bắt đầu từ dòng mút Nhật (Đức) cho Fh, theo lối chơi của JSH trước, sau đó bàn tới miếng Tàu lai Nhật rồi sẽ nói rõ lý do tại sao em chuộng mút Tàu cho lối chơi chính trong topic này.

1. Mút Nhật

Trước tiên phải bàn tới miếng T64, đây là một miếng mút đặc biệt vì…không giống ai hết! Trong khi các hãng mút khác tranh nhau làm mút cho giống T05 thì miếng T64 vẫn còn bỏ ngõ, vài miếng của Yinhe “được quảng cáo là” giống T64 (Mars II) nhưng thực ra chả giống được bao nhiêu. Cá nhân em thì thấy miếng Adidas P7 là giống T64 nhất, ở khoản tốc độ và độ vồng cắm, nhưng topsheet vẫn không bám xoáy bằng. JSH tỏa sáng với cú FH sát thủ từ khi đổi qua T64, trước đây anh ta chơi Tackiness Chop nên lúc tấn công không uy lực bao nhiêu. So với Tackiness C thì T64 khác xa lắm, em có cả 2 nên đã thử nghiệm, TC chỉ thích hợp cho rơ phòng thủ cổ điển, cắt chì và giật xoáy vồng xa bàn. T64 cắt bóng sớm rất ác, bóng đi nhanh và sạt lưới, không nhanh như ta nghĩ – khi cắt phải cầm chắc cán vợt, ghì bóng xuống để hấp thụ lực va chạm vào tay nên bóng đi rất biến hóa về độ xoáy khó đoán (em sẽ viết rõ trong phần kỹ thuật). Điểm hay thứ hai là cú ôm bàn tấn công bóng trả lại khi đối thủ nhát tay (đều là xoáy chìm). JSH giật mạnh như bạt, kỹ thuật giống quả loop-drive của Tàu, vì lao vào bóng nên khó đoán được điểm rơi – hơn nữa Joo rất mạo hiểm trong các đòn tấn công. Nhờ vào topsheet bám bóng nên khó tìm miếng khác đánh kỹ thuật này, dù là miếng Adidas P7 cũng chỉ mô phỏng được 70-80% mà thôi.

Em viết thế không phải tuyên bố rằng chỉ có T64 mới đánh ngon, em chỉ phân tích trên cách đánh của JSH mà chưa thấy ai khác chơi rơ này với mút khác để mà so sánh. Chen Wei Xing đánh mút Đức nhưng cũng không rõ mút nào, mà kỹ thuật cũng không như JSH ôm bàn đánh chết bóng hoặc cắt bóng bằng Fh. Chỉ là, topsheet và bám và nhạy cảm như dòng Tenergy thì cho tới nay chưa có hãng nào bắt chước được, trừ…Donic là hơi gần giống. Những miếng mút Donic Desto F1-3 ngày trước có topsheet rất mau bể rìa, đó là kiểu topsheet mà sau này BTY copy theo. Mà Donic lại không nghiên cứu theo hướng ấy nữa, những miếng đời sau này cũng không còn đặc biệt như trước. Hiện nay còn miếng Desto 3^rd generation hoặc các miếng có topsheet theo công thức ấy kết hợp sponge bọt khí là có cùng tính chất với nhóm Tenergy, có thể dùng để cắt xa bàn (mà giá thành cũng không cao, vì không phải là thời trang). Nếu chọn mút khác Tenergy thì không nên chọn dòng cứng nhất (vd X1, S1, M1, F1,…) mà nên lấy dòng có số 2 thì sẽ tốt hơn trong phòng thủ và phản công. Cũng không nên lấy quá mềm, cảm giác ngon thật đấy nhưng khi phản công sẽ rất yếu, dễ cho đối thủ mà khó cho mình.

Chọn mút nào cũng được, nhưng phải đảm bảo cú Fh tấn công sao cho ác bóng và “một phát chết ngay”. Phong trào bb VN đang chuyển dần qua cốt 7 lớp gỗ cứng kết hợp những miếng mút tốc độ cao như Calibra, Rasant, BlueFire,…cho nên kỹ thuật đánh chết bóng bằng mút Nhật Đức, thiết nghĩ không cần phải viết thêm.

1. Mút lai. Tàu lai Nhật, hoặc Nhật lai Tàu

Là những miếng được sản xuất bởi các hãng của Tàu, copy công nghệ Nhật – hoặc là các mút từ hãng Nhật Đức copy tính chất của mút Tàu. Miếng Tackiness (C, D) và dòng Tackifire (C, D, Special) được xếp vào loại này. Nhiều miếng của hãng TSP (không nhớ rõ tên) cũng chế tạo từ Nhật nhưng theo phong cách Tàu, cắt bóng rất khó chịu mà giật bóng thì cực xoáy. Hãng XIOM, Joola, Donic,… cũng ra vài miếng tựa tựa mút Tàu, để bán chen vào thị trường cho đa dạng thành phẩm. Miếng T05 thực chất là một miếng mút lai, khác xa với các dòng mút thời những năm 2003-4. Cho nên ta có thể liệt JSH vào danh sách những ng chơi mút lai Tàu, chứ ko hoàn toàn là mút Nhật. Đấy chính là nguyên nhân em suy nghĩ về một rơ đánh bằng mút Tàu kết hợp cắt xa bàn cho phong trào VN, chứ ko phải cho chuyên nghiệp. Vì các cao thủ chuyên nghiệp “khác Tàu” trên TG cũng chỉ có thể đi tới các dòng lai chứ khó đạt được mút Tàu tốt như tuyển CNT (dù mút DHS bán đầy ngoài chợ, hàng NT prov gì có cả, mua 1 xấp về lót ghế ngồi còn được).

Đặc điểm của dòng Nhật lai Tàu (hay Đức lai Tàu) là Tốc Độ đi trước Độ Bám. Những miếng mút ấy có tốc độ khá cao, rất thích hợp cho lối chơi tấn công xa bàn. Nghĩa là khi lùi ra xa bàn mà đối giật thì còn ngon hơn cả mút Tàu hay Nhật nguyên chất. Điểm yếu chết người là chúng rất nhạy xoáy, khó đỡ giao bóng kiểu thụ động và khó đánh chính xác khi ôm bàn (trừ T64). Cho nên dù quảng cáo là “rất giống mút Tàu” nhưng chả có cao thủ đánh kiểu Tàu nào mang ra xài cho FH cả. Dòng này cũng khá là hi-throw so với cả mút Nhật nguyên gốc. Loại mút hiện đại cũng có xu hướng cứng và bám hơn khi ITTF đổi sang chơi bóng plastic 40+, cho nên bây giờ đã có sự nhập nhằng, không có mút nào gọi là Nhật-Đức thuần chất nữa.

Quay lại các hãng mút Tàu, để phục vụ cho một số lượng lớn dân phong trào cần mút tốt đánh với giá vừa túi tiền, họ đã copy các công nghệ mút hiện đại về để kết hợp sản xuất ra những dòng mút “lai” – nghĩa là có “ưu thế lai” so với loại mút kiểu nguyên bản. Có nhiều kiểu lai: thứ nhất là topsheet Tàu kết hợp sponge công nghệ mới (729+lót Nhật, H8,…), thứ hai là cả topsheet cũng thay đổi (Thor’s, Blizt, Big Dipper,..). Hoặc một kiểu lai cho ra các dòng mút rẽ tiền hơn, như Yasaka New Era, Yinhe Mercury,…Nói chung, thị trường mút Tàu ngày nay nổi bật là mút Tàu lai, giá tiền rất mềm mà chất lượng tạm ổn.

Mút Tàu lai Nhật có tính chất là Độ Bám được đặt lên trước Tốc Độ, đa số đều chậm hơn loại Nhật lai Tàu. Vì đa số dân Tàu đánh ôm bàn, nên mút này cũng đảm bảo tính chất tấn công chính xác gần bàn và nếu có lùi ra cắt bóng kiểu xưa thì vẫn đi khá đều và ổn định. Điểm yếu là lúc đấu súng xa bàn, mút này phải dùng nỗ lực từ bộ chân và kỹ thuật nhiều hơn (hoặc xài booster hay keo TL). Do tính chất đa dạng của thị trường, mút Tàu lai cũng chia sponge theo độ cứng (thực ra là hãng SX nó không thể làm đúng 1 loại độ cứng, nên phải rãi đều ra chứ chả phải tốt đẹp hay có chủ ý gì), nên người chơi khi mua có thể lựa chọn mút thiên về cắt bóng phòng thủ (mềm hơn) hoặc thiên về phản công (cứng hơn). Nếu không tìm ra nguồn mút Tàu ổn định, hoặc tiết kiệm tiền mua mút Nhật mà vẫn đảm bảo lối chơi đặc biệt có phong cách, thì đây là lựa chọn tốt nhất. Mút Tàu lai cắt bóng tốt hơn cả mút Tàu “nguyên chất”, giật xa bàn không cần phải có bộ chân và động tác đúng lắm, ôm bàn đánh đơn giãn vẫn mạnh và có phần khó đỡ hơn mút Nhật.

1. Mút Tàu “chánh hiệu Chệt”

Mút Tàu trong bài này không phải chỉ là DHS (H3, H2, TG2, TG3) mà còn có thể hiểu rộng ra là những miếng mút có cùng tính chất sau: bám xoáy, chậm, cứng vừa phải, rẽ tiền, tấn công khó chịu (nếu uy lực nữa càng tốt). Tuy nhiên có một tính chất nhất định cần phải có: hi-throw đủ để cắt và phản công an toàn từ xa bàn, và low-throw đủ để ôm bàn dứt điểm, các tính chất phụ như độ bám, cứng mềm,…phải đi theo với hai tính chất trên. Khi đánh rơ cắt này, không nhất định là cần miếng H3, mà em thấy TG3 có phần hay hơn vì độ dễ đánh của nó. Tùy thuộc vào lối đánh thiên về cắt, phản công xa bàn hay ôm bàn dứt điểm làm chính, ta có thể chọn mút khác nhau và độ cứng khác nhau, cũng như có nên xài keo TL hay booster hay ko. Nếu xài booster thì nên chọn loại làm tăng tốc độ mà đừng làm mềm mút. Những miếng mút được gọi là “chánh hiệu Tàu Khựa” thực ra rất ít! Và đa số chúng là low-throw nên khó đánh Fh xa bàn, nếu mút mềm thì không đủ lực, mút cứng thì khó cắt bóng. Phần này em viết là dựa trên kinh nghiệm bản thân có cú Fh ôm bàn đánh chết bóng, kết hợp cú cắt xa bàn rất đều – em chưa thử nhiều để đưa ra kết luận đa dạng và bao hàm.

• Chiến thuật căn bản

Chiến thuật căn bản rất là đơn giãn: đó là sự kết hợp giữa lối đánh “chiếm thượng phong” kiểu mút Tàu kết hợp phòng thủ xa bàn bằng kỹ thuật cắt bóng sớm. Cần phải xác định rõ, rơ phòng thủ hiện đại hoàn toàn khác và đối nghịch với rơ hai gai, cho nên nếu tập cả 2 cùng lúc thì cầm chắc là…loạn. Rơ này cũng đá nhau với rơ mút Tàu ôm bàn đánh Bh xài Tenergy vì nguyên lý di chuyển có phần khác nhau, độ nặng đầu cũng khác, mà timing cũng không có gì giống nhau cho bên Bh, cũng không nên mạo hiểm thử nghiệm. Sau nhiều ngày cố gắng “phá đảo” lối chơi này thì em nhận ra nó quá đặc biệt, đến nổi em không tin là rơ này có thể dành cho giới bb phong trào: vì nếu đánh đúng và nghiêm túc thì nó có thể thắng cao thủ (đẳng cấp rất cao) trong 1 ngày “bà nhập” . Ngày nào Thánh buông thì bảo đảm thua cả đấu thủ yếu hơn mình một cách dễ dàng. Vì đây là sự kết hợp của 2 rơ đang rất hiếm ở VN: cắt xa bàn và mút Tàu, cho nên cầm chắc là sẽ…không đụng hàng ai cả, có ai quen bóng mình đâu, nên vào thi đấu trước mắt đã có lợi thế rồi. Em tạm chia ra làm hai cách chơi: cách (1) là hễ bóng sang Fh thì tấn công hết, lợi dụng ưu thế của mút Tàu và độ vọt của cốt vợt, nếu có cắt bóng thì bước thêm bước nữa sang Fh dùng Bh gai để mà cắt – chủ lực là cú 3^rd ball attack. Kiểu chơi thứ (2) có phần uyển chuyển hơn: có thể cắt bằng Fh (là cú thắng điểm luôn hoặc gài bóng để nhào vào giật) và cũng có thể đánh giật “quả chuối” từ xa bàn – tuy nhiên vẫn đảm bảo cú ôm bàn ăn điểm. Hai kiểu chơi này sẽ có phối hợp mút Fh hơi khác nhau tí, kiểu thiên về tấn công Fh nhiều hơn sẽ dùng mút cứng hơn (có thể chơi keo TL), còn loại đánh đa dạng nên chơi mút mềm hơn 1-1.5 độ và đừng xài keo TL gì cả. Hai lối chơi đều là mút Tàu kết hợp gai, cũng thấy là cắt xa bàn nhưng nếu ta không hiểu rõ tính chất của mặt mút Fh thì rất dễ thua vì không đoán ra chiến thuật của họ. Vì cách đánh rất khác biệt nên em phân chia rõ ràng thành 2 phần.

1. Rơ mút Tàu cứng, thiên về tấn công nhiều hơn

Như đã nói rõ, rơ “cứng” này thắng điểm bằng tấn công hơn là phòng thủ. Nếu có đk thì nên mua H3 hoặc TG2-3 (hơi khác chút xíu về tính chất) khoảng 40-40.5 độ nếu ko xài keo TL (đánh lâu, tiết kiệm hơn). Nếu thích tốc độ cao hơn thì xài 41 độ, phết keo 1 lớp mỗi lần đánh (đánh ngon trong vòng 1-2 tháng thôi) và tháo mút ra ngay sau khi đánh xong (giữ dc lâu hơn tí). Vợt nên xài loại cứng, có lớp ngoài koto (cốt JSH trên 100gr hoặc các loại TMB ZL hay AL, nếu ko có thì xài OSE hoặc Korbel Speed cũng tạm) để tăng tính sát thủ khi ôm bàn – gỗ koto cho cảm giác rất chính xác, đánh đâu đi đó. Gai Bh nên mềm và chậm, có thể không cần lót quá dầy (1.3mm vẫn ok), chủ yếu là để cắt ghì quả bóng sát lưới, buộc đối thủ phải moi lên hoặc nhả bóng trả lại.

Giao bóng: giao lưng lửng vừa nhú ra mép bàn và nảy thấp, cú giao Fh thuận tay thuận xoáy có ưu thế hơn là cú giao Bh, tuy nhiên phối hợp cũng hay. Nên có cú giao xốc nhanh về hai góc, biến hóa xoáy, buộc đối thủ phải tấn công trước để ta hoặc là cắt bóng hoặc là phản công. Không nên lý luận rằng mình phải “mời đối thủ đánh trước” mà giao những quả khá dễ – nên giao bóng “buộc đối thủ phải đánh trước” và buộc họ phải phạm lổi nhiều hơn. Đối thủ chỉ có 3 lựa chọn: giật an toàn qua thì ta sẽ chờ đánh Fh dứt điểm ôm bàn, giật mạnh qua thì vào thế đối giật hoặc đối đầu với cú cắt sớm của gai, mà đở bóng trả lại an toàn thì luôn dài (vì ta giao không  ngắn) ta buộc phải tấn công ngay. Nếu đã tấn công thì phải liều lĩnh vì đối thủ giỏi họ sẽ chờ phản công để ăn ta thay vì phải đối đầu với kiểu phòng thủ chì khó chịu.

Đỡ giao bóng: không nên trả bóng ngắn trong bàn (vì khó chống trả quả đánh lên lưới chéo góc), dùng gai này không có tính phản xoáy nhiều để gây khó chịu đối thủ đâu. Nên đẩy ép góc với bóng thấp chuội (bóng cao mà khựng thì đối thủ sẽ rất có lợi thế trong quả tấn công đầu tiên). Nên đổi mặt thường xuyên khi trả giao bóng, để đối thủ không thể gài bóng (canh me mặt Bh của ta), cú bấm nặng chuội về góc của mút Tàu cũng gây khó chịu nếu trộn với gai. Nếu đối thủ moi bóng an toàn thì ta không cần phải lui ra cắt Bh làm gì, đánh luôn bằng FH mút Tàu.

Nếu đối thủ đánh rơ khó, vd phản xoáy hay rơ mút Tàu chém chuội thì ta cũng không bị kỵ rơ (giống như trường hợp gai kỵ với nhau). Giao bóng càng khó (chấp che chọi) thì mặt gai càng trả bóng khó đoán, hoặc mặt Tàu không ngại xoáy có thể tấn công trước. Chém nặng chuội cũng không thể ngăn Fh mút Tàu nhả đạn. Nếu đối thủ cầm gai công kiểu chặn bắn thì nên dùng BH gai dài nhả bóng dài qua cho gai cụt xử lý trước, rồi chờ Fh đánh thẳng vào gai hoặc giữa bụng. Nếu đối thủ xài rơ cắt xa bàn (anti hay gai) thì Fh mút Tàu sẽ đóng vai trò tấn công chủ lực – bóng đi khó hơn kiểu giật mút Tàu thường một bậc, vì vợt nặng hơn. Nhưng vẫn có thể hất gai để vào thế gai kỵ gai, rồi chờ FH đánh tiếp (theo kiểu nhào vào khi đối thủ không thể tấn công phải nhả bóng lại). Tuy là rơ phòng thủ chì, nhưng khi tấn công phải cầm chắc là không để đối thủ có đường trả bóng hay phản công lại, vì sau cú đầu hết lực, ta thường mất bộ khó đánh quả thứ 2 mạnh tương tự.

Khi đối thủ tấn công trước, nếu họ biết đánh thì sẽ nhằm vào Bh của ta để giật đều, nhằm vào FH dứt điểm. Hoặc nhá góc Bh nhưng giật nhẹ vào giữa bàn, nếu ta thủ thế cắt Bh sẽ không thể tấn công Fh quả ấy. Nếu buộc vào thế phải cắt thì nên cắt sớm và biến hóa xoáy lẫn điểm rơi. Có 3 vị trí và 2 loại xoáy khác nhau, tuy nhiên không nên biến đổi quá nhiều vì nếu đối thủ giỏi thì người bị khó khăn là ta. Nên ép hết về Bh của đối thủ, vì ở góc đó nếu dùng Fh đánh chỉ có thể ép qua Bh của ta để…cắt tiếp, nếu đánh qua Fh cũng chỉ là thẳng cạnh, không nguy hiểm cho ta. Thấp thủ sẽ nghĩ rằng đánh qua Fh thì người cắt bóng sẽ bị động, nhưng trên thực tế nếu đánh như thế càng có lợi cho người đánh rơ PTHĐ, vì vào ngay thế đối giật (trong khi vừa nãy là cắt giật). Thay đổi tốc độ và xoáy thì người đang tấn công sẽ bất lợi lớn. Vì thế cao thủ mới luôn nhắm vào miếng gai mà đánh, dù biết rằng bên kia cũng đã chuẩn bị sẳng sàng – nhưng ép đối thủ vào thế phòng thủ mãi còn hơn là bị phản công. Chính vì thế mà rơ PTHĐ phải có cú cắt Bh rất chì và dai, nếu nguy hiểm nữa thì càng tốt. Phải luôn sẳng sàng phản công Fh xa bàn chứ không thể cắt (hoặc cắt nhưng đó không phải là thế mạnh).

Bộ chân của người chơi PTHĐ phải rất tốt, đó là lý do em bảo rằng người chơi nên ốm và cần có chút chiều cao. Tập bộ chân cho rơ PTHĐ là điều không dễ dàng gì, vì phải cùng lúc có bộ chân của lối chơi ôm bàn, vừa phải tập bộ chân cắt bóng xa bàn và chạy sang phía xa Fh để phản công. Vì khó khăn như thế nên nếu phải phản công thì nên đánh bóng khó. Khi ta đang ở Bh cắt bóng vào giữa bàn thì phải chạy vào giữa bàn ngay, vì khả năng đối thủ giật chéo góc về Fh rất cao. Nếu ta di chuyển chậm thì bóng sẽ xuống rất sát đất, giải pháp hay nhất (như JSH làm) là cắt bóng bằng Fh. Nhưng mút Tàu cứng cắt quả này rất tệ (em có thử và thấy không ngon lắm, các bác cao thủ hơn có lẽ sẽ làm hay hơn), mà moi lên thì cũng chỉ là rất chậm, dù có xoáy. Trong trường hợp trễ thì moi xoáy ngang hay nhất, đánh chéo hết sang cạnh Fh của đối thủ để họ khó lòng mà đổi lại góc Bh của ta, sau đó chuẩn bị đối giật sớm để lấy lại thượng phong. Khi vào thế đối giật, ta có thể tùy nghi giật bóng xoáy lồng lên cao (theo cách của Xu Xin) hoặc áp vào bàn đánh sớm quăng vợt tới nếu đối thủ hãm lực. Quả sau đó nếu đối thủ ngại phải chặn bóng thì ta ôm bàn đánh luôn. Đó là chiến thuật phản công của rơ mút Tàu cứng, cần tốc độ nên có thể phải xài keo TL hay booster loại lỏng.

Trong trường hợp đối thủ luôn muốn đấu súng Fh với ta, vì lợi thế của họ hoặc là sợ cú cắt gai, thì ta có thể bước qua 1 bước để cắt Bh trước bụng, nhắm hết qua góc xa Fh hoặc Bh, sau đó bước nhanh về phía bên trái chờ phản công. Khả năng đối thủ bị khựng phải moi xoáy lên, ta áp vào giành thượng phong ngay. Cú cắt Bh nên Fh này cũng là một kỹ thuật phải tập luyện, nhưng vào thi đấu không xài nhiều, chỉ dùng trong những lúc đổi bài.

1. Rơ mút Tàu mềm, hoặc Tàu lai

Rơ này phổ thông hơn, dễ chơi, dễ tìm vũ khí và…dễ trong mọi bề kỹ thuật lẫn chiến thuật. Có lẽ đây là giải pháp cho phong trào bb hiện nay, thay vì phải săn những miếng mút Tàu đặc biệt khan hiếm, ta có thể tận dụng những miếng H3 mềm dưới 39 độ để chơi. Hoặc có thể xài những miếng Tàu lai rẽ tiền như Mercury hay Yasaka New Era Speed. Rơ này có thể được xem là PTHĐ “hai càng” khi so sánh với rơ mút cứng ở trên là “một càng”. Điểm khác nhau nổi bật nhất là tính mềm dẽo trong kỹ thuật và chiến thuật: ta có thể cắt bóng an toàn bên Fh cũng có thể xoay vợt giật Bh tấn công bất ngờ lại. Nói chung rất dễ để mà múa, nhưng độ sát thủ không cao bằng rơ trên.

Giao bóng: cũng giao lưng lửng không dài không cao, hoặc giao xốc dài buộc đối thủ đánh trước. Khi phản công ta không nên ôm bàn sát quá, mà phải lùi lại một tí, vì tính hi-throw và tốc độ của miếng mút. Ta có thêm cú giao bóng bằng Bh làm chủ lực (kiểu giao giống JSH), đây là cú giao bóng rất lợi hại nếu ta có cú đập bên Fh và cú giật bên Bh. Tuy nhiên với rơ PTHĐ ta không nên chờ đánh Bh bằng mút láng (trừ khi đổi bài) mà phải chỉ chờ phản công bên Fh thôi. Giao Bh thì đối thủ dễ tấn công Fh hơn, nhưng cứ đánh sang Fh là ta giật thẳng về Bh ngay, còn nếu đánh về Bh thì ta cũng cắt hết sang Bh của đối thủ, và vào thế giật-cắt. Kiểu giao Fh xoáy thuận cũng hiệu quả, nhưng lưu ý quả tấn công nếu không chắc ăn thì nên cắt bóng, dùng chiêu “lấy mỡ nó rán nó”. Khi đỡ giao bóng, ta có thêm cú flick nhờ vào miếng mút lai tạo ra đủ tốc độ và xoáy dị, ngoài ra vẫn có thể cang me giật Fh hay Bh tấn công quả giao. Cũng là cắt chuội sát cạnh bàn rồi lùi ra phòng thủ chờ phản công.

Mút Tàu lai không có lợi thế lắm với bóng khó, ta nên dùng mặt gai nhiều hơn, thay vì đánh Fh hết như rơ thứ 1. Vì mút Fh mềm, nên ta vẫn có thể chém bóng gần bàn khi đối thủ trả bóng độc (phản xoáy, chuội nặng, xoáy ngang,..). Sau quả chém nặng ấy là đòn phản công của ta nếu đối thủ chùn tay. Mút Tàu lai hoặc mềm rất có lợi thế trong việc cắt bóng xa bàn bằng Fh, nên chặt sớm và ghì bóng sát lưới, cú chém này có thể biến hóa từ cực nặng cho tới chả xoáy gì – bóng vẫn đi không khác nhau mấy. Ta có thêm lợi thế trong quả cắt Fh này, thường thì đối thủ nào quen với bóng trả bằng Bh gai sẽ thường đánh hỏng quả cắt bằng Fh, vì cơ bản hai kiểu xoáy và đường đi rất khác nhau – phán đoán như nhau là sai ngay! Khi đánh mút mềm thì ta phòng thủ nhiều hơn, nhưng cũng có cơ hội phản công hiệu quả và nhàn nhã hơn sau quả chém bóng bằng Fh ấy – trong khi rơ số 1 phải cố gắng phản công từ quả đầu tiên. Nếu lỡ phải đối giật thì tốc độ của miếng Nhật lai Tàu sẽ cao hơn là Tàu lai Nhật, còn thấp nhất là miếng DHS mềm dưới 39 độ. Ta phải tận dụng tính chất low-throw khó đoán của mút, thay vì đau khổ khi phải phản công xa bàn chống lại Ten05 hay Sadius.

Bộ chân của rơ thứ 2 nầy cũng cần phải nhanh nhẹn, nhưng cho phép đánh trễ bóng. Vì nếu không kịp vẫn còn có thể cắt bóng thấp, dù bóng nhỏng cao thì chắc gì đối thủ dám đập? Đánh xoáy ngang dễ hơn mút cứng, có thể tấn công hoặc cắt bóng xoáy ngang rất hiệu quả. Ở mức độ phong trào thì em chưa thấy ai dám tự tin bảo rằng không sợ xoáy ngang. Cũng không cần phải sàng phải để cắt Bh – trừ khi thích đổi bài. Tuy nhiên có một yếu điểm: nếu đối thủ tấn công bạo lực quá thì ta chỉ có 1 cách hay nhất là cắt bóng bằng Fh, không nên phản công vì  mút mềm yếu sẽ không an toàn khi va chạm mạnh: mút mau hư mà bóng cũng không đi chính xác.

• Kỹ thuật cơ bản và nâng cao

1. Backhand

Vài nguyên lý căn bản:

• Rơ PTHĐ dù sao cũng là phòng thủ, nghĩa là vẫn thắng điểm dựa vào lỗi lầm của đối thủ, trong khi ta có thể đỡ bóng ít phạm lỗi hơn. Cho nên nguyên lý đầu tiên là phải luôn luôn làm sao giữ bóng vào bàn nhiều nhất có thể, rồi sau đó mới tính đến chuyện bóng khó.

• Tuy chỉ là một cú cắt bóng, nhưng đối phó với đủ kiểu xoáy, tốc độ và điểm rơi khác nhau. Lý tưởng nhất là cắt bóng ở độ cao ngang mặt bàn hoặc chỉ thấp hơn chút ít.

• Nếu cắt bóng ở độ cao hơn lưới thì ta phải ghì bóng để nó đi cắm xuống, phải hãm lực lại. Trong thực tế thì bóng cao ta cũng nên chờ nó xuống ngang tầm, chứ ít cú cú chém từ trên xuống. Nếu là rơ PTHĐ thì phải lấy Fh đánh chết ngay quả này chứ ko nên cắt lại.

• Nếu cắt ở vị trí quá thấp thì phải canh chừng cạnh bàn, vì cạnh bàn dễ vướng hơn là lưới. Cắt bóng trễ thì bóng sẽ thấp, và ta phải cắt bóng nhỏng lên cao hơn so với bóng sớm, đối thủ sẽ dễ tấn công ta hơn. Tuy nhiên khi cắt bóng cao thì đối thủ khó lòng “bỏ nhỏ”, trừ cao thủ. Cắt bóng cao thì phải đối diện với cú bạt, nhưng cũng cần phải nói là ít có ai bạt bóng giỏi hơn giật đâu – nhất là ở VN! Vì sao? Vì ít gặp ai cắt cao cho bạt, phòng thủ lốp bóng cho bạt thì có, cắt sạt chuội cho giật cũng có, nhưng lưng lửng cao thì hiếm, cho nên theo kn của em, cắt cao vẫn ăn điểm như thường.

• Nên có quả cắt xoáy ngang, nếu cắt trễ thì xoáy ra ngoài, cắt sớm thì xoáy vào trong. Gai dài lót mềm rất khó đoán xoáy, nếu chém ngang thì càng khó đoán độ nặng nhẹ.

• Nên tìm cách cắt sớm nhất có thể, cắt sạt lưới và chuội với tốc độ cao về hai góc bàn, sau đó tìm cơ hội phản công bằng FH. Tập luyện nhiều sẽ thấy không phải khó như ta nghĩ đâu.

Vì rất ít vdv đánh rơ này ở VN, nên phải tận dụng các video clip trên Youtube. Thật ra thì cũng không có nhiều cao thủ TG đánh rơ cắt xa bàn đâu. Ta có thể tham chiếu cách đánh và kỹ thuật của các vdv nữ (nhiều ng đánh rơ cắt bóng hơn). Nhiều người lý luận rằng “giật mạnh gãy gai không thể cắt lại”, thế thì cứ xem JSH cắt bóng cho CNT đánh ntn. Ở VN khó tìm được người tấn công mạnh đến nỗi không thể cắt trả lại, dù là cầm Sadius cũng không thể giật mạnh một khi ta đã cắt bóng tốt. Đối với vdv không chuyên cắt bóng, thì cú giật nhẹ đều mới đáng sợ hơn, vì nếu không tập luyện cắt bóng thành phản xạ (như kiểu em làm hlv phải biết cắt bóng, nhưng đâu phải là rơ chuyên cắt, nên cũng sợ những bác giật bóng cắt lên tới 5-10 quả không hư). Khi vào thi đấu, nhìn đối thủ cố giật sát thủ là mình biết ngay hắn…sợ cú cắt bóng. Cho nên khi tập luyện, cũng chỉ có vài quả giật cơ bản thường gặp trong trận: giật rất mạnh,bạt, giật moi đều, bợ bóng trả sang – trong đó quả moi xoáy đều là thường gặp nhất. Ta có 2 kiểu cắt chính: cắt sớm bóng vọt thấp nhanh tới và cắt trễ bóng bung cao nhưng khựng lại. Khó có thể nói kiểu cắt nào hiệu quả hơn, vì có đối thủ khoái kiểu cắt thấp, họ xài vợt nhún nên moi xoáy cầu vồng rất dễ (ta cắt tiếp cũng dễ, nhưng ko có lợi thế gì). Cũng đối thủ cầm vợt nhún ấy lại kỵ quả cắt cao khựng lại, buộc phải đè bóng xuống nếu ko muốn dư lực ra ngoài. Có đối thủ bạt tốt thì lại thích kiểu cắt bóng khựng, họ không giỏi giật moi xoáy (vì vợt quá cứng, bóng đi thẳng quá, đa số cầm vợt carbon mút nãy đều bị như thế) thì lại kỵ quả cắt chuội sạt bàn. Phải vào bóng sớm mới có cú cắt sạt chuội, vào bóng trễ thì chỉ còn 1 cú cắt trễ bóng cao thui.

1. Cắt bóng trễ, an toàn

Đây là kỹ thuật cắt bóng của rơ phòng thủ cổ điển, bóng vòng cao rơi xuống nên khá an toàn. Khi cắt bóng trễ ta có thời gian nhìn bóng lúc tiếp xúc vợt, và có thể chỉnh được rất nhiều thứ. Cắt trễ thì vị trí của ta cũng xa bàn hơn, độ khó của cú giật cũng giãm đi. Có 2 kiểu cắt trễ: cố tình và bị bắt buộc. Nếu bị buộc phải cắt trễ thì không nên chặt quá mạnh vào bóng, nên dùng tính lắc lư của gai để trả bóng. Hoặc nếu có thể thì nên chém cạnh bóng tạo xoáy ngang. Nếu cắt trễ chiến thuật thì ta nên cắt bóng rơi trong bàn – quả này ta không miết mạnh vào bóng, chỉ động tác giả là xắn vào bóng nhưng lúc chạm bóng thì hãm lực lại, đây cũng là một quả dễ ăn điểm vì đối thủ thường đánh hỏng sau một loại bóng cắm tới.

Góc vợt ngữa ra nhiều hơn khi cắt sớm, lực tiếp xúc cũng ít hơn. Chủ yếu là dùng tính chất phản xoáy và ít bám xoáy của gai để trả bóng mà không bị ảnh hưởng của xoáy bung. Kiểu cắt này thích hợp với loại giật moi xoáy, vì cả hai cũng sẽ cù cưa với nhau. Cắt trễ rất an toàn, có thể so sánh với kiểu giật moi xoáy, dễ vào bàn. Nếu cả hai cùng đều thì trận đấu sẽ kéo rất dài (đó là trường hợp rơ nữ, đánh rất lâu mới hết 1 điểm). Kiểu cắt này thích hợp với mọi loại bóng tấn công, trừ cú bạt. Nếu chỉ có cú cắt cổ điển thì khi ăn bạt phải bê bóng trả sang chứ không làm gì khác được – nhưng không dễ bạt đâu, ai cũng nghĩ rằng cắt cao thì “bạt một quả ăn ngay”, thực tế không đơn giãn như vậy. Vì bóng không lực, dù cao nhưng không dễ tấn công, nếu vợt và mút quá cứng (không ngoại lệ mút Tàu).

Phải nói là phối hợp vợt JSH + Grass Dtecs 1.6mm cắt sớm rất ngon nhưng cắt trễ an toàn lại…dỡ so với những cây vợt chuyên thiết kế để cắt khác. Vì tốc độ của cây JSH thuộc hàng Off chứ ko phải Def, nó khá nhún chứ không lì và kiểm soát như những cây đời cũ. Với lót quá dầy, vợt nhún thì độ kiểm soát lại…rất kém, cú cắt an toàn nhất lại mất an toàn! Nếu cầm setup như JSH thì  nên thiên về rơ cắt sớm mượn lực hơn là cắt trễ kiểu cổ điển (như Koji Matsushita).

1. Cắt sớm, tấn công bằng quả cắt

Suy nghĩ “dùng kỹ thuật cắt bóng xa bàn để tấn công” chỉ có JSH là người áp dụng đầu tiên, và anh ta đã chứng minh rất thành công. Em có áp dụng thử 2 cây vợt khác nhau, Innerforce ZLC + Phantom 09 lót 1.3mm và JSH gắn Grass 1.6mm. Người đánh với em thuộc loại thích giật moi xoáy, khi đánh với cây Innerforce thì bảo là dễ đánh hơn nhiều lắm, dù là em cắt sớm cùng một kỹ thuật. Khác nhau thế nào thì ở vị trí của em chỉ thấy tốc độ cây JSH cao hơn, bóng veeooo 1 cái là thẳng tới bàn bên kia và chuội luôn, khó đoán xoáy – trong khi cắt bằng Innerforce thì bóng đi đủ chậm để nhìn xoáy và độ nãy lên. Một điểm đặc biệt nữa, cây JSH gắn Grass khi cắt bóng đi rất nặng, không chỉ là trả Px mà còn tăng thêm xoáy rất nhiều, đối thủ càng muốn dứt điểm thì càng dễ rúc lưới, mà moi cao lên thì lại rất dễ cho ta cắt bóng cắm xuống tiếp. Thực ra, em chưa từng đánh với rơ cắt bóng kiểu này, nên cũng chưa dám mạnh miệng nói là có thể sống qua quả cắt thứ 3. Nhưng em thử với đám đệ tử (mút Tàu), là những thằng có thể giật liên tục 20-30 lần cho mỗi bóng (tới khi nào ng chịu bóng hỏng thì thôi). Nếu em cắt bóng mút thường, kiểu an toàn thì ng thua sẽ là em, nhưng nếu là cắt theo cách JSH thì bọn chúng phải moi xoáy chứ không dám dứt điểm – phần thắng thường thuộc về phía cắt bóng. Chúng nó nhận xét rằng giật càng mạnh thì bóng trả lại càng khó, và bóng rất nặng. Nhưng khi giật nhẹ thì cũng không phải là đấu pháp tốt, vì lúc ấy em sẽ có thời gian để đổi xoáy (chém quả giật mạnh chỉ có thể tạo xoáy thật nặng, không đổi xoáy gì được).

Kỹ thuật cắt sớm không có gì khó, thật ra chúng ta ai cũng biết làm! Đấy là kỹ thuật cắt bóng bằng mút láng mà thôi. Tất cả mọi cái gì khó nhất, đặc biệt nhất, thực ra là bắt nguồn từ điều đơn giãn nhất. Cắt bằng gai dễ hơn mút ở nhiều điểm, nhờ vào tính chất không nhạy xoáy, nhưng với loại gai mềm lót dầy thì nó vẫn cho phép tạo xoáy nếu đánh đủ sâu cong chân gai. Muốn tập kỹ thuật này thì chỉ cần lấy cây vợt Đường Sắt Hà Nội ra mà tập cắt bóng một thời gian, cắt sớm khi bóng còn ở độ cao ngang mặt bàn. Sau đó áp dụng sẽ thấy cắt gai rất dễ, muốn đặt bóng đi vào chỗ nào là nó đi ngay chỗ ấy thôi. Một điều đặc biệt nữa, nếu ai từng chơi rơ “Hai Gai” sẽ thấy cú cắt sớm trong bàn của Bh gai thủ lót mỏng (vợt hãm lực) có nét tương đồng với cú cắt sớm gần bàn rơ PTHĐ. Có điều em thấy cú ôm bàn cắt của rơ Hai Gai có phần dễ hơn, hiệu quả hơn. Cả hai đều làm đúng 1 chuyện: tăng xoáy chìm lên rất nhiều, nhưng cú cắt xa bàn của cây JSH còn có thể tạo ra bóng đi sạt cực nhanh – mà gai ôm bàn không làm được.

Khác với quả cắt trễ “an toàn”, kiểu cắt sớm này có thể đối phó được quả bạt, kể cả giật bạt kiểu CNT – đấy là lợi thế mà rơ cắt trễ không có, bị bạt thường rất lúng túng. Thích nhất quả moi xoáy cầu vồng cao hoặc giật chuội bóng nãy thấp của mút Tàu – hai quả này tuy khác nhau nhưng gai Grass đều không ngại. Càng xoáy hoặc càng có lực thì gai này càng thích, không như một số loại gai khác sợ lực mạnh “gãy gai” đánh bóng đi không còn chính xác nữa. Hoặc một số loại gai rất ngại xoáy nhiều, vì nó sẽ ăn vào thân và đế gai thành ra bóng nãy lung tung. Gai dùng cho rơ PTHĐ tận dụng tính chất mềm và bám chứ không sợ bất cứ xoáy hay lực nào. Chỉ ngại quả không lực ít xoáy rơi ngắn (hoặc do trình độ cắt bóng của em còn non tay chăng) vì nó dễ dư lực ra ngoài nếu cố tình miết thêm xoáy. Nếu là rơ PTHĐ thì sẽ bù khuyết bằng quả đổi bộ tấn công Fh ngay.

1. Tấn công bằng gai dài

Thực chất đây là cú bắn bóng đè cong chân gai. Yêu cầu chân gai phải mềm và thân gai bám xoáy, lót dầy mềm. Động tác đánh giống cú “đấm” trái của mút thường. Em không chủ trương dùng gai dài để tạo xoáy, tuy nhiên nếu cần làm thì vẫn được đấy, vì gai dài thế hệ mới nếu đánh mạnh đủ để bóng ăn vào thân và đế gai thì lại rất bám xoáy. Cầm gai đánh kiểu PTHĐ em chỉ tập trung vào 2 kỹ thuật: bắn bóng trong bàn và bắn bóng xa bàn. Lý do ăn điểm của hai cú này nằm ở yếu tố bất ngờ chứ không phải ở tốc độ hay xoáy. Quả bắn trong bàn thường sữ dụng sau một quả đối thủ lúng túng cắt rất nặng sang Bh của ta khiến ta không kịp tấn công, phải cắt bóng (kiểu phản xoáy, không ma sát mạnh) – khi đó nếu đối thủ vẫn gò tiếp một quả nữa thì cầm chắc bóng sẽ nhỏng lên, đây là thời cơ cho cú bắn trái (tốt hơn là giật Fh, nhưng cũng tùy lúc). Không nên lợi dụng cú bắn gai để đè những quả giật moi, tuy làm được nhưng không ổn định, không phải là rơ PTHĐ. Quả bắn xa bàn thỉnh thoảng ăn điểm rất ngon, không phải ăn ngay mà chỉ làm đối thủ lúng túng, sau đó ta dùng Fh để thắng. Bóng tầm cao ngang lưới là bắn được rồi, không xoáy nhiều mấy nhưng vì bóng mới to nặng nên rất dễ vào bàn. Nếu đối thủ đang ở thế tấn công quả cắt sẽ phải mất bài, không thể đánh mạnh ngay được. Khác với quả bắn trong bàn, chúng ta thường thấy JSH xài – quả bắn xa bàn em chưa thấy JSH xài bao giờ! Có lẽ vì so với cú cắt sớm tốc độ cao, thì cú bắn ấy chẳng thể làm khó khăn cho cao thủ đẳng cấp TG. Nhưng cấp “phường” thì có khi ăn ngay đấy!

• Forehand

Nếu đánh mút Tàu, xin tham khảo các bài viết về Căn Bản Mút Tàu, hay Chiếm Thượng Phong,…em không viết lại vào đây mất thời gian. Nếu chơi loại mút Tàu cứng, chủ công bên Fh (bóng bị tấn công thì ta phản công chứ không cắt) thì không cần thủ thế cắt bóng, mà phải đánh sớm khi bóng trước mặt. Tuy đánh gai, nhưng thực tế là rơ tấn công một càng “giao bóng tấn công ngay” hơn là tìm cách phòng thủ xa bàn.

Nếu đánh mút Nhật hoặc lai Tàu, thì nên có thêm vài kỹ thuật “khác người”:

1. Cắt bóng Fh

Trên bình diện chiến thuật, nếu không tấn công được thì mới phải cắt. Nghĩa là khi tấn công nên đánh sớm trước mặt, quyết định cắt thì bóng đã qua khỏi hông hoặc thấp lắm rồi. Tuy nhiên ta có thể chờ tấn công kết hợp cắt bóng trễ làm hậu thuẫn. Hoặc ta luôn thủ thế cắt bóng sớm kết hợp nhào vào ôm bàn tấn công, có cú giật câu bóng xoáy ngang để dành. Cắt bóng sớm thì góc vợt thẳng đứng, khi cắt có thể phối hợp với thân hơi lùi ra sau để hãm lực. Cắt bóng trễ thì đành chịu nhỏng cao và phải canh cạnh bàn bên mình. Đặc biệt bên Fh có các cú cắt xoáy ngang rất độc đáo, bao gồm cú “mổ xoáy” (cắt sớm) và cú “múc xoáy” cắt trễ.

Lưu ý khi cắt bằng mặt mút: nên tận dụng ưu thế bám xoáy của mút để đổi xoáy. Nên tập cắt những quả không có xoáy gì hết (chỉ là đè vào bóng, ghì xuống) cho tới những quả xoáy cực khủng (chém tối đa vào bóng). Sau quả cắt xoáy khủng thì chúng ta có thể tự tin nhào tới trước một bước ngắn, vì đối thủ sẽ không thể đánh chết bóng được, phải moi cao rớt gần bàn, hoặc hất trả lại. Đây là lúc ta ăn điểm.

1. Lốp bóng xa bàn

Nếu kết hợp được cắt bóng xoáy chìm và lốp bóng xoáy tới (với điều kiện trần nhà thi đấu đủ cao) thì đây quả thực là một rơ phòng thủ rất “khó chịu”. Nên kết hợp với xoáy tới và ngang khi lốp bóng, điểm rơi nên đặt về phía cuối bàn thì độ khó sẽ cao hơn. Phải công nhận là rất nhiều người đánh “có số má” rất sợ quả lốp bóng cao kiểu này. Nếu bác nào tập phòng thủ thì nên tập luôn quả ấy, sẽ rất có cơ hội được làm quân xanh cho các bác “đội tuyển”.

• Tổng kết

Đây là rơ hiếm, khó chơi, ít người tập và không có ai hướng dẫn. Em chỉ viết ra đại khái cho những ai quan tâm, rồi cùng nhau ngồi lại xây dựng thành một lối đánh nghiêm túc. Theo ý kiến cá nhân của em thì rơ PTHĐ cùng với rơ Hai Gai đều là những rơ rất hay và “độc”. Đều đòi hỏi một tư duy khác người và những yếu tố về thể chất lẫn tinh thần. Đứng về phía huấn luyện thì ta nên có những “quân xanh” đánh rơ lạ, để tập cho “gà chiến” quen với những tình huống thi đấu đặc biệt. Không nên chủ quan rằng “có thể giật gãy gai” hoặc “giật cả chục quả cũng được” khi mà người tập gai được huấn luyện từ bé, biết tất cả sở trường sở đoản của gai – trong khi phe mình chả biết gì cả.