Đáng lẽ ra em không định viết chủ đề này, vì những gì trong đây chỉ là nhắc lại những bài viết trước đó – nói đi nói lại là nói dại, ông bà ta cũng nói vậy. Nhưng mà cứ đọc hoài những thắc mắc “mới tập chơi – lựa vợt”, “lựa mút cho Bh và Fh”, “iem đánh loại XYZ có được không?”,…đến phát chán. Mà đâu chỉ có ở các diễn đàn VN, trên mytt.net cũng đầy các topic như thế, người post lên cũng chẳng thèm nhấn nut search hoặc tự tìm hiểu – thích thì hỏi ngay. Nhưng ít ai trả lời đúng, phần đông cũng thuộc dạng “thích gì thì nói cái đó”. Mặc dù những bài viết giá trị như thế này, hoặc như vầy có khá nhiều nhưng ít ai thèm xem tới. Nhiều người cảm thấy cái trang http://www.tabletennisdb.com/ này có vẻ không đáng tin (vì ít thông tin quá), nên thích đọc các “rì viu” từ mấy ông cớm kẹ chuyên thử vũ khí (tạm gọi là EJ). Phần đông mấy ông hay viết bài review được các hãng bóng bàn tài trợ đồ chơi free, trên mytt có Yogibear là ví dụ, còn hùi đó em cũng thường được mấy đại gia bóng bàn cho mút và vợt – đổi lại phải viết cho nhiều về vũ khí, càng nhiều càng tốt nhưng….cấm chê! Bởi vậy càng đọc nhiều càng loạn, mới thấy cái này tốt thì có cái kia tốt hơn, cuối cùng thì cũng nhắm mắt rước đại một em “top của top” về rồi vài hôm khác lại thất vọng đi đổi lại – dĩ nhiên là mất tiền. Tiền mất nhưng tật lại mang, cái ghiền “chạy đua vũ trang” vì ảo vọng rằng có thể cải thiện một số kỹ năng bằng cách đổi vũ khí. Mấy bài rì-viu hay quá mà, lúc thì bảo miếng này xoáy lắm, giật moi cực tốt – mà tui dỡ khoản này, hy vọng sắm về sẽ khấm khá hơn chăng? Có cây vợt thì bảo bắt ngắn hay lắm – em nào yếu khoản ấy cũng ngày đêm mơ mộng “chắc là tại cốt vợt nên tui mới bắt ngắn dở như thế”. Có bác còn tuyên bố chắc như bắp rang “cây này chơi mút Tàu hợp lắm, cây kia đánh không ngon đâu”, hỏi hợp như thế nào, mút Tàu có bao nhiêu loại thì bác ấy bí lù! Chính vì cái thời thông tin nhiễu như thế nên em đành phải hệ thống lại – các bác bán hàng sẽ buồn một tí nhưng người chơi sẽ đở tốn kém vô ích. Chỉ buồn chút xíu nhưng sẽ vui lại ngay, vì khi người ta có niềm tin đúng, họ thấy kết quả khả quan thì họ cũng không ngại bỏ tiền ra mua sắm – còn hơn là mua bậy bạ rồi nghỉ chơi, hoặc mua 1 cây “bảo kiếm” về chơi cả đời. Em dạy đệ tử, một năm nó cũng buộc phải đổi vợt 1-2 lần, để phù hợp với lối chơi mới hoặc trình độ mới.
Đầu tiên, em xin nhấn mạnh rằng em chẳng được tiền nhuận bút từ bất cứ hãng nào hết – ngược lại em cũng chẳng ghét bỏ ai cả, nên em cũng sẽ chẳng trả lời rõ ràng “nên chơi vợt loại này, mút loại này, của hãng này,..”. Các bác phải tự quyết định lấy, dựa trên cái khung sườn cách thức lựa chọn mà em đã vẽ ra. Thứ nhì, các bác phải luôn đặt dấu hỏi trước các bài review hoặc các lời khuyên “chân thành”. Ngay cả bài viết này, các bác cũng nên tìm ra các logic trong ấy, chứ không phải vì cái uy tín của em. Khi đưa ra một ý kiến nào, em luôn cân nhắc từ chiều rộng cho tới chiều sâu, thử nghiệm trước rồi mới tuyên bố – có khi sai với điều kiện thực tế của người hỏi, nhưng có mẫu số chung đúng với một số đông. Em không lấy sự thành công và ý kiến của thiểu số đem áp đặt lên đa số, rằng phối hợp kiểu này kiểu nọ mới “chuẩn”. Cuối cùng, không có gì chắc chắn cả, những gì đúng với em có thể sai với các bác, nhưng trên lý luận thì em vẫn phải nói ra và bảo vệ điều ấy – bằng con chữ.
Cách tiếp cận và giải quyết vấn đề của em khác đa số, cho nên các bác sẽ lấy làm lạ tại sao em không bao giờ nêu cụ thể tên của một loại mút hoặc vợt – mà thường nói chung chung. Còn em thì không hiểu nổi tại sao các bác lại muốn chỉ rõ loại nào để mà xách tiền ra tiệm mua về đánh ngay. Sự khác nhau về tư duy và hành động khiến cho hai bên khó làm việc: sự giúp đỡ của em không hiệu quả mà các bác cũng chẳng cảm thấy hài lòng. Nói ví von theo nghề nghiệp của em, bác muốn đập sửa cái toalét hoặc xây thêm cái phòng ngủ, bác muốn em chỉ ra loại gạch với XM nào hợp mà rẽ. Còn em thì đòi phải có bản vẽ thiết kế, ý kiến của Kỹ Sư và nhà thầu,…xong đâu đó rồi thì em đưa cho bác một….trang list dài lòng thòng có đủ các thứ gạch đá XM bao gồm nhiều nhà cung cấp và đủ hạng mục khác nhau, tha hồ lựa chọn – thế cũng huề vốn. Nhưng cách của em giải quyết rốt ráo nhất và cũng ít sai sót nhất.
Đầu tiên phải xác định mục đích và mong muốn, sự cần thiết và lý do chính đáng (1). Bởi vì nếu bác chỉ vì có tiền muốn mua nhiều để làm giàu cho bọn Tàu thì em không có ý kiến – đó là tự do của mỗi người. Sau khi đã xác định được những đòi hỏi cho cái cần mua, thì chúng ta mới dùng kiến thức và kinh nghiệm, cộng với các điều kiện thực tế (trình độ, lối đánh,..) thì mới có được các kiểu hình combo chung (2). Từ đó mới có các cấu hình vợt và các thuộc tính của mút (3) để cho phù hợp với (2) – cần khá nhiều kiến thức về cốt và mút trong giai đoạn này, có thể liên hệ các bảng tính chất, các trang web dữ liệu bóng bàn để có thêm thông tin. Ở (3) thì ta đã hình thành một vài combo khá rõ ràng rồi, bây giờ chỉ cần đi lựa vợt có các tính chất như ở (3) yêu cầu, lựa 2 miếng mút cũng vậy. Tên mút và nhà sản xuất (4) theo sau chót, trong một nhà SX có nhiều miếng tương tự, mà cũng có thể tìm ở các nhãn hiệu khác (rẽ hơn hoặc phổ biến hơn). Có thể mua vợt mút mới tinh hoặc hàng cũ, có thể mua mút ghép hoặc đặt làm vợt “special made” – tùy! Lúc lựa chọn vợt và mút thì có thể tìm ai đó có chơi vợt hoặc mút “mình đang nhắm” để mượn thử, có thể tìm đọc các review từ nhiều nguồn uy tín (em nói chữ uy tín ở đây khác với chữ “uy tín” kiểu “có định hướng” như các bài viết từ các bác được hãng SX cho đồ chơi để viết review), hoặc có thể hỏi các bác EJ – họ cũng mong sữ dụng kiến thức vào những chổ có ích. Lúc này các bác nên dẹp bỏ sự ham muốn chủ quan qua một bên – tuy khả năng sai sót rất thấp – nhưng cũng có trường hợp thay đổi quá nhanh nên sinh ra các hậu quả như: xuống tay, thua độ, mất cảm giác, mất tự tin,…cho nên cần có một chút kiên nhẫn hoặc có chuyên gia cùng thử với bạn. Bởi vì vũ khí mới luôn đi kèm với kỹ thuật và chiến thuật phải thay đổi một chút cho phù hợp, để phát huy hết tác dụng – đây là thứ mà rất nhiều người thiếu.
Đó là cách làm việc của em, cái hệ thống nó đòi hỏi nhiều như thế đấy, cho nên bác nào có hỏi một câu ngắn “miếng mút X đánh Bh hay Fh được ko?” thì em cũng bó tay. Thế nhưng “người tiêu thụ” thường hành động theo số đông, thấy tự nhiên có một loại mút hay vợt mới nổi, được nhiều người vào khen quá trời thì cũng muốn mua thử. Mua về đánh không được thì cũng không dám lên nói ra, vì sợ số đông nhào vào đánh hội đồng “tại sai kỹ thuật”, “tại không biết xài”, “tui đánh ngon, ông Mít bà Xoài đánh khen ngon quá trời kìa…” hóa ra là mình dở nên đánh không được – thế là lại tìm nhắm tới em khác yêu tiếp! Em cũng thuộc loại thích tìm hiểu, thấy thị trường xuất hiện những mẫu mã mới thì cũng ham, cũng ngắm nghía hình và chờ đọc review – nhưng không mua đánh thử. Bởi vì theo thông thường, chỉ là “bình mới rựu cũ” thôi. Mút có thể có mấy chục thương hiệu, mấy trăm loại, nhưng quanh quẩn chỉ có vài kiểu cơ bản và cũng chỉ có vài công thức chế tạo. Vợt cũng thế, cũng tóm gọn lại chưa đầy 10 cấu trúc thông dụng. Thiên hạ sốt vó lên với dòng vợt ZJK (ALC, ZLC, SZLC,…) nhưng mua về đánh thấy thất vọng bán rẽ lại, cũng như cốt Viscaria nổi tiếng chỉ vì ZJK đánh, nhưng thực ra nó là một cốt vợt khó chơi, so với người anh em TB (TBS, TB ALC,…). Cũng như mút Tàu, nhiều người cứ nghe đồn là đánh ngon lắm, ngon thế nào thì hỏng biết nhưng giá mắc hơn Tenergy cũng dám mua thử – xong rồi vứt bỏ. Cái người viết rằng mút Tàu đánh ngon, có thể họ không dối bạn, nhưng phải hiểu là họ đã tập chơi mút cứng bám (như miếng họ đánh) nhiều năm rồi, kỹ thuật đã chuẩn. Miếng mút ấy cũng hợp với cảm giác riêng của họ, đem lại vài chiến thắng nào đó nên cuối cùng được khen tặng dữ dội – tới chừng mút xuống hoặc thua trận thì họ đâu có viết ra.
Trong phạm vi bài này, em chỉ viết cho đối tượng MỚI TẬP CHƠI trong vòng chưa đầy 1 năm, nhằm trình bày cách giải quyết vấn đề. Đối tượng riêng thì có nhiều lắm, em chẳng thể nào viết hết, vd chọn vợt cho người chơi phòng thủ, chơi gai, người già, phụ nữ, con nít,…mỗi trường hợp khác nhau sẽ cho kết quả khác nhau hoàn toàn, như một hệ phương trình nhiều biến số. Em chỉ giải một bài mẫu thôi, các bác tự về nhà làm bài tập nhé!