Thuở bé biết bao lần tôi phải vào phòng y tế vì chứng này, chỉ vì ăn uống thiếu thốn. Triệu chứng thì rất nguy kịch: lạnh toát và xỉu, có lần tôi chưa kịp bước ra khỏi lớp đã ngã vật xuống bất tỉnh vì hết…năng lượng (như cô bé Mai-Ca vậy). Thế nhưng cách chữa trị thì cực kỳ đơn giãn: uống vào một ly trà pha đường là xong xuôi cứ như bệnh giả vờ. Sau này thành người lớn nhưng vẫn cứ yếu ớt, cơ thể không bao giờ dự trữ sẵn năng lượng nên tôi phải mang theo…kẹo hoặc nước ngọt – tất cả những thứ có đường – để mà…phòng thân. Khi có triệu chứng xuống đường là phải bổ sung ngay kẻo…nằm đường luôn. Sau này thấy bất tiện quá nên quyết định tìm cách chữa, và tôi đã thành công. Tuy nhiên chẳng có gì đơn giãn.
Hãy tưởng tượng một công ty có bà thủ quỹ (vợ thủ trưởng) tham lam, chỉ chăm cất vào tủ mà chừa rất ít vốn để tái đầu tư. Cty này chắc chắn sẽ rất yếu và hoạt động kém hiệu quả, vì sẽ luôn ở tình trạng thiếu tiền và nhân lực, dù nó ngày càng…tích lũy được nhiều. Cơ thể chúng ta cũng có một thủ kho ở Gan, nó tích lũy năng lượng thừa thành mỡ (nên những ai ăn tối đầy đủ thường tăng trọng rất nhanh) và cũng có thể đốt mỡ thành đường cung cấp cho hoạt động cơ thể. Tuy nhiên, luôn có dự trữ sẵn một lượng đường ngay trong Gan, để xử lý nóng mà không cần bẻ gãy các phân tử mỡ hay protein. Vì một lý do nào đó, mà Gan cứ thích tích lũy mỡ mà chừa lại rất ít đường bên ngoài, thì người ấy sẽ rất dễ bị chứng Hạ Đường Huyết, oái ăm thay họ đều là những người rất dễ bị mập. Chứng ham ăn béo phì bắt nguồn từ sự lệch lạc ở “ông thủ kho”, ng ấy cứ luôn cảm thấy thiếu năng lượng – dễ dàng bị xỉu nếu thiếu thức ăn – nhưng hễ ăn vào thì nó lại không chuyển hóa ra năng lượng mà cứ chất đầy các mô mỡ.
Các nhà khoa học thường đổ thừa cho di truyền, rằng cái thằng Gan ấy nó “mất dạy” từ lúc mới sinh ra, mà cái gì thuộc về Di Truyền thì người ta chấp nhận chứ không cố gắng chữa – hóa ra hơn 90% dân Tây đều có di truyền béo phì, nhưng cha ông họ ngày xưa có mập tí nào đâu? Nguyên nhân thứ hai là do lối sống, chúng ta đã vô tình “giáo dục” cái Gan theo cách rất sai lầm: Chưa Đói Đã Ăn! Trong cái tầng lớp giàu có, đồ ăn uống quả là thừa mứa, nhìn đâu cũng có thức ngon thỏa mãn vị giác và cái thèm. Trong một thời gian dài, Gan luôn trong tình trạng dư NL, nó tự lập trình lại: rằng không cần phải chừa ra một lượng đường bên ngoài làm gì (vì bên ngoài quá dư). Khi thiếu thì nó báo lên não là hết đường, thế là có thực phẩm vào tiếp! Rũi mà chưa có gì vào miệng, mà cơ thể lại đang cần đường, thì chứng Hạ Đường Huyết sẽ xãy ra. Đầu tiên là thân nhiệt bị sụt, Não cắt bớt cách chức năng để giành đường, thiếu quá thì nó stand-by luôn! Chính vì phản ứng dây chuyền này nên khiến những kẻ béo phì càng khó giãm cân lại, họ quá thương cái thân bồ tượng, quá nuông chiều đến hư hỏng cái lá gan.
Vâng, dù chưa viêm hay xơ gì, để cho cơ thể béo phì thì lá Gan đã hỏng rồi – nó không còn làm đúng chức năng nữa. Có nhiều tay thủ trưởng quyết định “trừng phạt” thủ kho, bằng cách gọi là “diet”, để lấy lại cái vóc dáng thon gọn ngày nào. Họ phải tuân thủ một thời gian và chế độ ăn nghiêm ngặt, để hòng xuống ký thật nhanh (có thể giãm 10kg một tháng). Xuống ký để làm chi? Để có bụng mà ăn lại cho thỏa thích! Lúc cơ thể ngừng ăn, Gan phải làm rất nhiều phản ứng hóa sinh để bẻ gãy phân tử mỡ (rất lớn) thành đường gluco (khá đơn giãn). Nếu người mập thịt (do hormone từ thịt làm mập, nhìn ít mỡ nhưng thịt bệu) mà nhịn ăn giãm cân thì Gan còn phải làm việc nặng nề hơn: biến protein thành đường. Quá trình này luôn sinh ra cặn là các cục mỡ xấu không hòa tan, đọng lại ở gan thì thành “gan nhiễm mỡ” mà chu du theo mạch máu thì càng nguy hiểm hơn. Nhiều người không mấy gì béo nhưng thử ra thì luôn là “gan có mỡ” “máu có mỡ”,…lại đổ văn thừa cho cái gene xấu. Các bạn có để ý hình chụp mấy em ốm đói ở Châu Phi, tuy ốm lòi xương nhưng bụng luôn to: ko phải lãi đâu, Gan to đấy! Bọn chúng cũng bị “gan nhiễm mỡ” chỉ vì ăn và nhịn thường xuyên, khiến gan phải hoạt động cật lực và chứa đầy cặn bã phình to ra.
Có một cách giãm cân “vững bền” hơn, đó là tìm cách huấn luyện lại cái tay thủ kho Gan kia. Bạn phải tâm niệm cái thân thể này là đầy tớ chứ ko phải ông chủ nhà, bạn không phải là nô lệ cho cái khối mỡ ấy. Vì ta đã lập trình sai trong một thời gian khá dài nên quá trình đi ngược lại cũng khá chông gai: chính bạn sẽ chống lại ý chí của mình. Thử ăn ít hơn bình thường một tí xem? Bạn sẽ phải đối diện với cơn giận dữ của con quỷ đói nấp sau lưng, cứ luôn thúc giục ăn đi, lại thêm cả cái XH và gia đình cũng ủng hộ sự hưởng thụ, bạn sẽ phải đầu hàng sớm! Thế nhưng nếu bạn quý thân thể và sức khỏe của chính mình, vì bạn chỉ có 1 cái thân thôi, thì phần thưởng sẽ rất lớn cho kẻ thắng. Bạn phải quyết tâm và quyết liệt đương đầu với đủ mọi mánh khóe của Bản Ngã, kể cả nó dọa rằng bạn sẽ chết nếu…chậm ăn! Từng bước từng bước, bạn gởi thông điệp tới Gan rằng cơ thể luôn thiếu năng lượng. Thay vì sự chuyển hóa luôn ở hướng cất vào, thì giờ cân bằng lại: có đốt bớt mỡ nhưng dần dần (các enzym của gan sẽ làm việc hiệu quả hơn, ít cặn bã hơn, với một lượng nhỏ) và cơ thể luôn xài hết lượng thức ăn, không dư tí nào. Đợi thật đói mới ăn vừa đủ (cắt dần dần xuống còn phân nữa và phần tư lượng thức ăn, bổ sung multi-vitamin), không nằm nghỉ khi còn no, chỉ ngủ khi cơ thể cạn sạch NL (cần tập thể dục nặng trước khi ngủ, thay vì…ăn trước khi ngủ). Sau một thời gian, lượng đường dự trữ trong Gan sẽ tăng dần, biểu hiện qua việc bạn ít bị vật vã khi đói, hoặc chậm đói dù có ăn ít hơn. Uống trà xanh cũng làm cho mau đói hơn, vì nó kích thích tuyến Tụy tiết ra insulin nhiều hơn, dẫn đường đi nhanh vào tế bào, buộc Gan phải nhả thêm đường vào máu – chữa luôn cả tiểu đường khi hệ Gan-Tụy phối hợp điều hòa. Có một số vitamins có thể hòa tan mỡ hiệu quả (vita E, một số loại A, một số loại B và các loại “mỡ tốt”) nên tuy là muốn đốt mỡ nhưng vẫn phải tìm các chất…mỡ để ăn vào. Các loại hạt có mỡ tốt, các loại trái béo như Bơ, mỡ cá,…cũng có tác dụng trung hòa mỡ trong máu và…giảm béo (dĩ nhiên với số lượng vừa phải!). Song song với quá trình này là các mô mỡ sẽ xẹp xuống và máu sẽ loãng hơn, nếu có chứng mỡ trong máu cũng sẽ tự tiêu hết, các bệnh liên quan đến tim mạch cũng mất đi. Giãm cân khá chậm nhưng khi buông ra không tăng vụt trở lại. Cho đến khi bạn có thể dễ dàng “lướt” qua các cơn đói, vd bỏ 1 buổi ăn mà vẫn không…lăn ra xỉu – lúc này bạn sẽ ngạc nhiên thì chứng Hạ Đường Huyết đã biến đâu mất rồi!
Tôi đã giãm cân 20kg trong vòng nửa năm, vì mình biết quý cơ thể và cũng chuẩn bị cho một tương lai đầy thử thách. Giờ bụng không còn tí mỡ nào, thay vào đó là cơ bụng “đủ 6 múi +2”, gân guốc nổi lên thay cho lớp mỡ dưới da. Các khớp cũng dẽo hơn, có thể xoạc chân chạm sàn, cơ thể khỏe mạnh và nhẹ nhàng (mất 20kg thừa mà cơ bắp nhiều hơn xưa). Thực đơn các loại hạt và chú trọng về testosteron cũng góp phần vào quá trình giãm mỡ bụng. Điều đáng mừng nhất là sức chịu đói khá cao, nhưng tôi không có liều mạng làm quên ăn như bao người khác. Dạy xong ông thủ kho giỏi giang, giờ phải biết bảo vệ hắn chứ!